سلامتی و تناسب اندام با تخمه آفتابگردان، سرکه سیب و برنامه هفتگی رژیم کبد چرب

سبک زندگی ناسالم افراد مانند داشتن رژیم غذایی ناسالم، مصرف الکل و نداشتن هرگونه فعالیت بدنی است که باعث می شود فرد دچار چاقی و اضافه وزن شود که این چاقی می تواند باعث ابتلای فرد به بیماری کبد چرب شود. داشتن یک رژیم کبد چرب باعث کاهش وزن فرد در راستای کنترل و بهبود شرایط کبد او می شود. خواص تخمه آفتابگردان دارای مواد مغذی مختلفی از جمله پروتئین، چربی، کربوهیدرات، مواد معدنی مانند پتاسیم، کلسیم، منیزیم، مس، روی، منگنز، کروم و آهن و برخی ویتامین‌ها مانند ویتامین‌های گروه B، ویتامین A و ویتامین E است. همچنین مغز تخمه مقادیر قابل توجهی فیبر و چربی امگا 3 دارد.

کبد اندامی است که چربی را به جهت استفاده بدن در خود ذخیره می ‌کند. زمانی فرد دچار بیماری کبد چرب می ‌شود که میزان چربی موجود در کبد بیش از حد مجاز خود یعنی 5 الی 10 درصد وزن کبد باشد. لازم به ذکر است که ابتلا به این بیماری، تنها به کبد آسیب نمی رساند بلکه عوارض کبد چرب می تواند سایر ارگان‌ های بدن را نیز شامل شود.  کبد چرب می تواند باعث ابتلا به بیماری دیابت و بیماری های قلبی عروقی نیز شود؛ بنابراین این بیماری را جدی بگیرید!

علائم بیماری کبد چرب چیست؟

گریدهای مختلفی دارد که از 1 تا 4 به ترتیب افزایش شدت طبقه بندی می شوند. گرید 1 ساده ترین نوع کبد چرب است که با رعایت کردن اصول رژیم غذایی کبد چرب مناسب و مصرف داروهای توصیه شده می توان آن را درمان کرد. کبد چرب گرید 1 معمولا هیچ گونه علائمی ندارد و به اصطلاح خاموش است.

کبد چرب گرید 2 از گرید 1 کمی شدیدتر است و در آن بخشی از سطوح بافت های کبد آسیب می بینند. چربی ذخیره شده در این گرید کبد چرب بیشتر به عنوان تری گلیسیرید است. در این گرید از بیماری، علائم کبد چرب در صورت و سایر اندام های بدن قابل مشاهده است که شامل موارد زیر می شود:

• زرد شدن چشم ها
• خارش پوست
• ورم شکم و پا
• حالت تهوع و بی اشتهایی

برای بهبود این گرید از کبد چرب لازم است تا در رژیم غذایی خود تغییراتی ایجاد کنید. در رژیم کبد چرب گرید 2 باید کربوهیدرات های تصفیه شده را از برنامه غذایی خود حذف کنید زیرا این مواد بیشترین تاثیر را در حجم تری گلیسیرید در بدن افراد دارند. همچنین بهتر است مصرف چربی های اشباع شده مانند گوشت حیوانات و روغن های هیدروژنه را کاهش دهیم.

گرید 3 کبد چرب که به فیبروز کبدی هم معروف است جدی ترین نوع بیماری کبد چرب است. در گرید 3، کبد دچار التهاب می شود و دیواره کبد و بافت های آن با مشکلات جدی ای مواجه می شوند. گرید 3 علائم شدیدتر و واضح تری به نسبت گرید 2 از این بیماری دارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مشخص شدن رگ های شکم از زیر پوست
• متورم شدن شکم
• زردی پوست بیماری
• احساس ضعف و گیجی

در مواردی نیز ممکن است فرد دچار بیهوشی شود و حتی به کما برود که در این حالت نیاز به دیالیز است. از آنجایی که کبد چرب گرید 3 نوع جدی و خطرناکی از این بیماری است، باید سعی کرد که تا قبل از رسیدن به این مرحله آن را درمان کرد. برای درمان این گرید باید تحت نظر پزشک متخصص قرار گرفت و هرگونه رژیم کبد چرب گرید 3، دارو و آزمایشات را زیر نظر او انجام داد.

رژیم کبد چرب چیست؟

یکی از روش های درمان کبد چرب پیروی از یک رژیم غذایی کبد چرب اصولی و همچنین ورزش و افزایش تحرک است. رژیم کبد چرب اصولی یک برنامه غذایی حاوی مقدار کمی چربی های اشباع و قند و سرشار از امگا 3 است. در این رژیم غذایی مصرف میوه ها، سبزیجات، آجیل ها، دانه ها، لوبیاها، روغن زیتون و غلات کامل به حد اعتدال توصیه می شود.

مواد غذایی مفید برای درمان کبد چرب

برای درمان کبد چرب لازم است مصرف یک سری از مواد غذایی را اولویت قرار داده و در رژیم غذایی کبد چرب خود جایگاه خاصی را به آنان اختصاص دهیم. در ادامه به معرفی برخی از این مواد غذایی می پردازیم:

سیر یکی از مواد غذایی مهم و تاثیرگذار در کاهش چربی بدن است. این ماده غذایی حاوی سلنیوم و آلیسین بوده و باعث فعال شدن آنزیم های کبد و سم زدایی بهتر بدن می شود.

غذاهای سرشار از ویتامین E

مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین E مانند اسفناج، فلفل دلمه ای قرمز، آجیل ها و … در رژیم غذایی کبد چرب توصیه می شود.

سبزیجات

مصرف انواع سبزیجات به خصوص سبزیجاتی مانند کلم بروکلی و اسفناج تاثیرات چشمگیری در کاهش چربی کبد و درمان کبد چرب دارد بنابراین از مصرف سبزیجات در رژیم کبد چرب غافل نشوید.

روغن های سالم

روغن هایی مثل روغن زیتون، روغن آووکادو و …. جزء روغن های سالم هستند که سطح آنزیم های کبدی را کاهش می دهند.

آب

توصیه متخصصین تغذیه این است که مصرف آب را جایگزین نوشیدنی های شیرین و پرکالری کنید. برای مثال یک فرد سالم، بدون داشتن ممنوعیت در مصرف مایعات با وزن 50 کیلو می بایست روزانه حداقل 3 لیتر آب بنوشد تا بدن دچار کم آبی نشود و از چرب شدن کبد جلوگیری کند.

دانه های کتان و چیا

دانه های کتان و چیا سرشار از اسیدهای امگا 3 هستند که مصرف آنها به افرادی که مبتلا به کبد چرب غیرالکلی و الکلی هستند در رژیم کبد چرب توصیه می شود.

زنجبیل

جادوی زنجبیل و کبد چرب بر هیچکس پوشیده نیست زیرا این ماده غذایی حاوی آنتی اکسیدان قوی است و باعث کاهش تری گلیسیرید در بدن می شود. زنجبیل را می توان هم در آب داغ حل کرد و هم به صورت رنده شده به سالاد ها اضافه کرد.

شیر بادام

بیماران مبتلا به کبد چرب باید توجه خاصی به مصرف کافی کلسیم و ویتامین D  کنند زیرا این ویتامین ها می توانند جلوی پیشرفت بیماری را بگیرند و آن را کنترل کنند. شیر بادام حاوی مقدار قابل قبولی کلسیم است و توصیه می شود که افراد مبتلا به کبد چرب هر روز تا 3 لیوان شیر بادام بنوشند.

قهوه

مطالعات نشان می دهد که مصرف قهوه بدون شکر و خامه یکی از بهترین روش ها برای بهبود چربی کبد است. قهوه باعث می شود نفوذ پذیری روده کاهش پیدا کند و در نتیجه جذب چربی در بدن کندتر شود.

خاکشیر

هنگامی که فرد دچار کبد چرب می شود، کبد طبع سرد پیدا کرده است و در این صورت توانایی تجزیه چربی ها را ندارد. از آنجا که خاکشیر گیاهی است با طبع گرم می توانید آن را در رژیم کبد چرب خود جای دهید. مصرف خاکشیر برای کبد چرب باید صبح ناشتا  باشد که معده خالی است و جذب خاکشیر بهتر است.

چای سبز

چای سبز دارای ماده طبیعی ای به نام کاتچین است که باعث بهبود عملکرد کبد می شود. این چای می تواند جذب چربی توسط بدن و ذخیره آن در کبد را کاهش دهد و همچنین به طور غیر مستقیم باعث و کاهش وزن در فرد شود.

میوه های مفید برای کبد چرب

از جمله میوه های مفید برای کبد چرب میوه های غنی شده از آنتی اکسیدان هستند که شامل موارد زیر است:

• انواع تمشک و توت
• کیوی
• زردالو
• سیب
• گلابی
• پرتقال
• طالبی
• آلو
• کشمش
• گریپ‌ فروت
• زغال‌اخته
• هندوانه
• انجیر
• انگور
• پاپایا

نکته: البته مصرف بیش از 2 الی 4 عدد میوه در روز برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب توصیه نمی شود.

به طور کلی خوراکی های برنامه هفتگی رژیم غذایی کبد چرب شامل میوه ها و سبزیجات و گیهان پر فیبر می باشد

مواد غذایی مضر برای کبد چرب

افراد مبتلا به کبد چرب بهتر است از موادغذایی زیر دوری کنند تا به بهبودی و درمان خود دست پیدا کنند. این مواد در اصل باعث افزایش وزن و بالا رفتن سطح قند خون در افراد می شوند:

آرد سفید

سفید بودن آرد یعنی اینکه آرد به میزان زیادی فرآوری شده و باعث بالا رفتن قند خون در بدن می شود. این در حالی است که آرد سبوس دار فیبر زیادی دارد و بسیار مفید است. مصرف زیاد آرد سفید باعث می شود بدن چربی را نسوزاند و در بدن ذخیره کند.

موز

قندی که در میوه جات وجود دارد به فروکتوز معروف است و نسبت به قند و شکر سالم تر است اما مصرف بیش از حد آن باعث افزایش قند خون می شود. پزشکان به این دلیل است که توصیه می کنند در روز بین 2 تا 4 عدد میوه مصرف کنید. نمی توان گفت موز جزو میوه های مضر برای کبد چرب است اما باید مصرف آن محدود شود.

نمک

دانشمندان ثابت کرده اند که مصرف سدیم نقش زیادی در ابتلا به بیماری کبد چرب دارد. پس برای کنترل این بیماری و همچنین بهبود آن باید مصرف نمک را در رژیم کبد چرب خود کاهش دهیم.

غذاهای سرخ شده

غذاهای سرخ شده حاوی مقدار زیادی چربی و کالری هستند. همه ی این میزان چربی سوزانده نمی شود و میزان زیادی از آن در بدن و کبد ذخیره می شود. کالری بالای این مواد غذایی نیز باعث افزایش وزن می شود. بهتر است به جای این مواد غذایی از استفاده کنید.

رژیم کبد چرب پیشنهادات متنوعی برای وعده های صبحانه، ناهار و شام به شما می دهد که در ادامه برخی از آن ها را برای شما نام برده ایم.

صبحانه مناسب برای کبد چرب

• 4 قاشق غذاخوری جو دو سر به با 2 قاشق چای خوری کره بادام زمینی به همراه یک فنجان قهوه. (این صبحانه یک صبحانه مناسب برای کبد چرب است که پیشنهاد می شود حتما آن را در برنامه غذایی خود جای دهید.)
• یک کف دست نان سبوس دار مانند سنگک به همراه 2 عدد گردو و نصف قوطی کبریت پنیر کم چرب

ناهار مناسب برای کبد چرب

• فیله مرغ همراه با فلفل دلمه و روغن زیتون
• یک فنجان سبزیجات پخته شده شامل کلم بروکلی، هویج، لوبیا و …
• سالاد لوبیا، کاهو و کلم به همراه سرکه بالزامیک

شام مناسب برای کبد چرب

• سالاد اسفناج به همراه روغن زیتون
• یک تکه متوسط ماهی سالمون پخته شده
• 4 قاشق غذاخوری ماست کم چرب به همراه شوید و 2 مغز گردو

چاقی مفرط از عوامل ایجاد  می باشد. بکارگیری رژیم غذایی و تغذیه مناسب کبد چرب، موجب تناسب اندام و لاغری نیز می‌شود. برای درمان کبد چرب، تغییر در رژیم غذایی و تغذیه روزانه ضروری است. برای درمان کبد چرب چی بخوریم و چی نخوریم؟  برنامه غذایی مناسب در رژیم کبد چرب شامل مصرف زیاد میوه ها و سبزیجات، غلات کامل، قهوه، روغن زیتون، سویا، آجیل و دانه های کتان و چیا و … است. برای درمان کبد چرب چی نخوریم؟ بهترین رژیم لاغری و تغذیه ممنوعه برای سلامت و تناسب اندام مبتلایان به کبد چرب شامل نوشابه ، الکل، غذاهای شور، چربی های اشباع، غذای سرخ شده، بیکن، سوسیس، گوشت های پخته شده و گوشت های چرب میباشد.

خطرات بیماری کبد چرب

بیماری کبد چرب به دلیل تجمع سلول‌های چربی در کبد ایجاد می‌شود و به‌صورت عادی در افراد سالم نیز وجود دارد؛ اما با افزایش آن سلامتی افراد را به خطر می‌اندازد. کبد یکی از اعضای مهم بدن است که نه‌تنها در تولید بسیاری از متابولیت‌ها نقش دارد، بلکه به پاکسازی سموم از خون و بدن نیز کمک می‌نماید، در نتیجه چنانچه کبد چرب به وضعیت خطرناکی برسد ممکن است به نارسایی و التهاب کبد منجر شده و فرد مجبور شود از پیوند کبد و دیالیز استفاده کند.

کبد چرب شامل دو نوع کبد چرب الکلی و کبد چرب غیرالکلی هستند که نام آن‌ها به دلیل منبع ایجاد بیماری به این صورت گذاشته شده است. کبد چرب را در ۴ گرید تقسیم‌بندی می‌کنند که در گرید ۳ آن فیبروز کبدی رخ می‌دهد و گرید ۴ سیروز کبدی است که در این مرحله کبد وضعیت عملکردی نرمالی نداشته و تولید هورمون و پردازش مواد مغذی و سم زدایی از بدن به‌صورت طبیعی انجام نمی‌شود و به همین دلیل بیماران نیازمند دریافت پیوند هستند. بهترین زمان مصرف سرکه سیب برای لاغری پیش از وعده غذایی است. بهتر است بعد از مصرف سرکه سیب برای لاغری، دهان خود را به صورت کامل شستشو داده و یا آن را با نی مصرف کنید تا به دندان‌ها آسیبی وارد نشود.