معرفی انواع سقف شیبدار
طراحی و اجرای سقف شیبدار کاملا به طراحی ساختمان و یا سازه وابسته است. معمولا هر نوع ساختمان ممکن است دارای ساختار داخلی و یا بیرونی متفاوتی باشد و فضایی که در اختیار آن قرار دارد نیز برای تعبیه و اجرای سقف شیبدار تاثیر مستقیم دارد.
سقف های شیبدار به دو دسته ساده و پیچیده تقسیم می شوند، اگر شیب سقف یک جهتی یا یک شیب باشد و یا دو شیب باشد اجرای سقف شیبدار؛ را ساده می نامند و اگر سقف دارای چهار شیب و بیشتر باشد اجرای سقف شیب دار را از نوع پیچیده می نامند که هر چه تنوع پیچ و سازه بالاتر باشد این پیچیدگی بیشتر می شود.
عموما سقف شیبدار در مناطق بارانی و برفی و یا مناطقی که بارندگی بیشتری دارند اجرا می شود اما امروزه در مناطق شهری و کم باران هم به دلیل سقف بلندی که اجرای سقف شیبدار ایجاد می کند، اجرای سریع و استحکام و طول عمر بالای پوشش سقف شیبدار از این نوع سقف ها بخصوص برای اجرای سوله ها، سالن های ورزشی و تجاری، آلاچیق ها و کلبه ها و یا برای ایجاد بام سبز یا حتی پوشش تراس هم استفاده می شود.
سقف شیبدار یک قسمت زیر کاری و یک قسمت پوشش دارد. قبلا پوشش سقف شیبدار از آجر، چوب، فلز و اقلامی از این دست انتخاب می شد که با ترکیبی دیگر از مواد ساختمانی برای اجرای پوشش سقف شیبدار استفاده می شد. اما با تغییرات وسیع تکنولوژی و ترکیب علم و تکنولوژی با نیاز انسان، پوشش سقف شیبدار نیز بی بهره نماند و امروزه طیف وسیعی از پوشش سقف روانه بازار شده است.
اما این طیف وسیع که با رنگ بندی های متنوع و کیفیت متفاوت وارد بازار شده است خود به ابهامی برای خریدار مبدل شده اند. پوشش سقف شیبدار را عمدتا با توجه به شرایط آب و هوایی و منطقه ای خریداری و اجرای می کنند و تنوع رنگ و طرح آنها نیز بخصوص به نوع طراحی مهندس طرح بستگی دارد. هر یک از این ورق ها دارای مزایا و معایبی هستند که بهتر است معمول ترین انواع ورق سقف شیبدار یا سقف شیروانی را با هم مروری کلی داشته باشیم.
در مقاله پوشش سقف شیبدار به تنوع انواع متریال و پوشش های که برای اجرای سقف شیروانی استفاده می شود اشاره شد و مزایا و معایب هر کدام بررسی شد. با این دیدگاه توصیه می کنیم اگر قصد اجرای سقف شیبدار را دارید برای انتخاب بهترین نوع ورق سقف شیبدار حتما مقاله پوشش سقف شیبدار را مطالعه فرمایید.
نحوه اجرای سقف شیبدار
سقف ساختمان یکی از مهم ترین ارکان یک ساختمان است. سقف نه تنها معنای سر پناه را به صورت حقیقی واقعیت می بخشد بلکه حافظ جان، مال و پناهگاه امن انسان است. سقف باید به معنای واقعی کلمه مفهوم امنیت، آسایش، ایمنی و زیبایی را به همراه داشته باشد.
همین عوامل باعث شده است که اجرای سقف شیبدار به محبوبیت زیادی دست پیدا کند. طراحی سقف شیبدار حتی در پیچیده ترین حالت کار چندان دشواری نیست، اجرای سقف شیبدار به نسبت بسیاری دیگر از سقف ها ساده تر، سریع تر و دارای ایمنی بسیار بالاتر نسبت به انواع دیگر سقف ها می باشد.
زیر سازی سقف شیبدار
تنوع طراحی سقف شیبدار در ابتدا در زیر سازی باید قابلیت اجرا داشته باشد. منظور اینکه در زمان طراحی سقف شیروانی باید در نظر گرفت که ساختمان قابلیت ایجاد این نوع زیر سازی را داشته باشد و هم از نظر معماری و هم از نظر شرایط فیزیکی و اجرایی و حتی شرایط آب و هوایی و منطقه ای.
ضمنا باید در نظر گرفت که طیر سازی یک سقف شیب دار یک سویه با سقف شیبدار دو سویه و یا مخروطی و غیره با هم بصورت کلی متفاوت است. حتی باید در نظر گرفت که در زمان طراحی اگر طرح پیچیدگی زیادی داشته باشد نیاز به زیر سازی دقیق تر و مطمئن تر از اهمیت بیشتری برخوردار می شود.
بعد از مشخص شدن طرح اولیه اجرای سقف شیبدار باید در اولین قدم نوع سازه مشخص شود. اینکه زیر سازی باید چوبی، فلزی، بتن و غیره باشد. خوشبختانه اغلب انواع پوشش سقف شیبدار را می توان بر روی انواع سازه و زیر سازی کار کرد.
سپس باید نشیمن ساختمان به صورت مناسب برای تعبیه زیر سازی سقف به خوبی طراحی شود. این کار نیاز به کلاف بندی در اطراف فضای مورد نظر دارد که اغلب این کلاف بندی فلزی و یا گاها چوبی است.
شبکه سازی و ایجاد اتصالات مناسب به صورت کلاف بندی شده در اتصال سازه به بدنه از اهمیت زیادی برخوردار است. دقت در این مرحله باعث می شود تا فشارهای که به ساختمان وارد می شود تاثیری بر استحکام ساختمان و سقف نداشته باشد.
کلاف بندی از یک مرکزیت شروع می شود که معمولا وسط سقف است و بالاترین نقطه یا ارتفاع را دارد. بنابراین وسط سقف، ارتفاع سقف، طول دهانه کار و نوع مصالح پوششی عامل تعیین کننده برای اجرای پروفیل ها می باشد. معمولا در این زمان باید مهندسین طرح مقاطع مورد استفاده پروفیل ها را در اختیار مجری قرار دهند.
در مرحله بعد با در نظر گرفته نوع سقف شیبدار که یک طرفه است، دو طرفه، ساده یا پیچیده باید بلند ترین دهنه مورد نیاز برای سقف را در محل مورد نظر ساخت و تعبیه کرد. با توجه به سمت شیب و نوع طراحی پروفیل ها جانبی را باید به منظور طراحی شیب به پروفیل های اصلی اتصال داد. این کار باید آنقدر ادامه پیدا کند تا تمامی سطح زیر سازی تکمیل شود.
ممکن است در اجرای زیر سازی سقف شیبدار از پروفیل های فرعی دیگری هم بسته به نوع طراحی سقف شیروانی برای استحکام و تقویت زیر سازی استفاده شود. این کار را باید مهندس با استفاده از نقشه های اجرای سقف شیبدار به مجری اطلاع رسانی کند.
انواع ورق پوشش سقف شیبدار
پوشش سقف شیبدار شینگل
ورق شینگل یکی از شناخته شده ترین و محبوب ترین انواع ورق سقف شیبدار است که امروزه برای اجرای انواع سقف های شیبدار به یک اولویت تبدیل شده است. این پوشش سقف ساختار قیر پلیمری با مقدار زیادی گرانول معدنی دارد. معمولا در ابعاد 35 سانتی متر عرض و 1 متر طول تولید می شود و با استفاده از یک شبکه شیشه ای مان به هم پیوند داده شده و مستحکم شده اند.
مزایای ورق شینگل سقف شیبدار
- ورق سقف شیروانی شینگل طرح ها و رنگ های مختلفی دارد.
- نور خورشید را به خوبی منعکس می کند
- عایق رطوبتی بسیار خوبی است
- در شرایط آب و هوایی متفاوت بسیار مقاوم است
- در برابر فشار و ضربه انعطاف پذیری بالایی دارد
- خاصیت ایزولاسیون بالا دارد
- عایق حرارتی مناسبی است
- در تمامی انواع سطح شیبدار قابل کاربرد است
- سرعت نصب بالا
- سبک و قابل حمل
- از آزبست و مواد آلاینده در تولید آن استفاده نشده است
- مورد تایید اتحادیه اروپا
پوشش سقف شیبدار طرح سفال
ورق سقف شیبدار طرح سفال بیشتر حال و هوای سنتی دارد. این ورق نیز ساختار بسیار مستحکمی دارد و از ورق گالوانیزه فشرده و آب دیده در ساخت آن استفاده شده است.
مزایای ورق طرح سفال سقف شیبدار
- مقاومت بالا در برابر نور خورشید
- عمر طولانی
- وزن سبک
- حجم کم
- قیمت ارزان
- نصب آسان و سریع
- موجود در رنگ های مختلف و به صورت رنگ ثابت
پوشش سقف شیبدار ایرانیت
یکی از شناخته شده ترین انواع ورق سقف شیبدار ایرانیت است که ساختار آن بر خلاف تصور عده زیادی، سیمان به تنهایی نیست. ورق ایرانیت عمدتا از فایبرگلاس و یا پنکوسیم تولید می شود و در بافت خود از رشته های پنبه و مقداری سیمان نیز بهره گرفته است.
شکل ورق سقف شیروانی ایرانیت موج دار است و در بسیاری از مکان ها به عنوان سقف کاذب، سقف کارخانه، سقف انبار و یا برای اجرای سقف پارکینگ های موقت استفاده می شود. ایرانیت از ورق های سقف شیبدار است که در بسیاری از معبر شهری و مکان هایی که به سقف موقت نیاز دارند نیز دیده می شود.
مزایای سقف شیبدار ایرانیت
- قیمت بسیار ارزان نسبت به انواع دیگر سقف شیبدار
- عایق رطوبتی بسیار بالا
- کاملا در شرایط آب و هوایی متفاوت مقاوم است
- وزن سبک و قابل حمل دارد
- از مواد آلاینده و آزبست در تولید آن استفاده نشده است
- در ابعاد مختلف تولید می شود.
البته ایرانیت برای اجرای سقف ویلا و یا اجرای سقف شیروانی خیلی مناسب نیز، زیرا ساختار ترد و شکننده دارد و زیر بار فشار و ضربه خرد می شود و در برابر آفتاب و درجه هوای متفاوت تغییر رنگ می دهد. ضمن اینکه ورق پوششی ایرانیت نمی تواند عایق صوتی خوبی باشد.
پوشش سقف شیبدار پلی کربنات
ورق سقف شیبدار پلی کربنات از نوع ورق های چند جداره یا چند لایه هستند که ساختاری شیشه ای مانند ولی بسیار مقاوم دارد و عمدتا برای گلخانه ها، استخر، نورگیرها، سالن های اجتماعات و یا پاساژها و از این دست سقف ها کاربرد دارد.
مزایای سقف شیبدار پلی کربنات
- در برابر ضربه مقاوم است
- نسبت به اشعه ماوراء بنفش مقاومت بالایی دارد
- وزن بسیار کمی دارد
- به راحتی قابل نصب است
- قیمت بسیار مناسبی دارد
- هزینه تعمیرات و نگهداری کمی دارد.
اما نمی توان پلی کربنات را برای سقف های ساختمان و یا تمامی انواع سقف شیبدار به کار برد زیرا هم نسبت به حرارت و بخصوص آتش اصلا مقاومتی ندارد و دوم اینکه به راحتی خش می گیرد.
پوشش سقف شیبدار سفال طبرستان
یکی از بهترین انواع ورق سقف شیروانی است که با ترکیب خاک و روی ساخته شده و قدمت بسیار زیادی دارد. ورق سقف شیبدار طبرستان را می توان برای انواع سقف شیبدار به راحتی به کار برد و تنوع رنگ و طرح آن می تواند با طرح های مختلف سازگار شود.
مزایای سقف شیبدار سفال طبرستان
- از انواع ورق سقف شیبدار بسیار زیبا و دارای نمای عالی برای ساختمان
- دارای مقاومت بسیار بالا در برابر شرایط آب و هوایی متفاوت
- مقاومت بالا در برابر ضربه و فشار
- عایق حرارتی بسیار خوب
- عایق رطوبتی بسیار بالا
- در برابر نور خورشید فرسوده و خورده و رنگ پریده نمیشود
- قابل اجرا در انواع سطوح شیبدار و ساختمان ها
پوشش سقف شیبدار آندولین
آندولین نوعی ورق بسیار مقاوم و با ساختار اصلی الیاف مصنوعی است که با برخی از مواد شیمیایی ساختار آن بسیار قدرتمند می شود و از طرح های سقف شیبدار نوین محسوب می شود. این ورق پوشش سقف شیبدار به دلیل رنگ ثابت و طرح های متنوع از ورق های مورد علاقه مردم و برای طرح های مختلف است.
مزایای ورق پوشش سقف شیبدار آندولین
- طول عمر این نوع ورق بسیار بالا است
- عایق صوتی فوق العاده
- توانایی تحمل وزن و بار زیاد
- ساختار یکپارچه و مقاوم در برابر ترک خوردگی
- دارای ثبات رنگ و در رنگ های متنوع
- دارای وزن سبک
- قابل کاربرد برای اجرای انواع سقف شیبدار
پوشش سقف شیبدار دکرا
دکرا از جدیدترین طرح ها و پوشش سقف شیبدار است که نوعی ورق در 8 لایه متفاوت می باشد. این ورق با ترکیبی ازگالوانیوم، مس، سنگریزه های طبیعی، آلوزینک، آنتی باکتریال، رزین دو میکرونی، آلومینیوم و اکرولیک پرایمر تولید می شود. این ساختار باعث شده است که ورق دکرا سقف شیروانی به یکی از مقاوم ترین نوع ورق سقف شیبدار مبدل شود.
اگر در زمان اجرای ورق دکرا برای سقف شیروانی از زیر سازی درست استفاده شود، به عنوان مثال پروفیل آه و به خوبی عایق بندی سقف شیروانی اجرا شود تا مدت های بسیار طولانی می توان سقف شیبدار را ضمانت کرد و به همین دلیل از گران قیمت ترین ولی در عین حال بهترین نوع سقف شیبدار است. این ورق سال های سال به راحتی و بدون تغییر رنگ کار می کند
از ورق دکرا برای اجرای انواع سقف شیبدار، اجرای انواع سقف ویلا و آپارتمان، اجرای انواع سقف آلاچیق و کلبه، اجرای انواع سقف تراس و سالن های ورزشی و کارگاهی استفاده می شود و ساختار یکپارچه و بسیار زیبایی دارد.
مزایای سقف شیبدار دکرا
- دارای وزن کم
- یکپارچه، یکدست و با بافتی غیر قابل نفوذ
- یک عایق صوتی فوق العاده
- عایق رطوبتی بسیار خوب
- بدون خوردگی و یا فرسودگی حتی در دراز مدت
- دارای رنگ بندی متنوع و ثبات در رنگ
- متناسب برای اجرای انواع سقف شیبدار
- قابل استفاده در هر نوع آب و هوا و شرایط هوایی
- بسیار مقاوم در برابر فشار و ضربه
- قابلیت نصب در زمان کم
پوشش سقف شیبدار فلزی
پوشش سقف شیبدار فلزی تنوع زیادی دارد. این نوع ورق ها یا ساختاری گالوانیزه ای دارند که پوشش ورق طرح سفال نیز از این دست است و یا ساختاری از جنس آلومینیوم، روی و استیل دارند. حسن این نوع ورق وزن سبک و قابلیت اجرای راحت آنها می باشد اما برای استفاده در زیر برق آفتاب و یا شرایط آب و هوایی متفاوت خیلی نمی توانند مناسب باشند.
مزایای سقف شیبدار فلزی
- ارزان قیمت
- وزن سبک
- مقاوم در برابر ضربه و فشار
- قابلیت بازیافت
- قابلیت تعمیر راحت
پوشش سقف شیبدار سنگی یا طرح سنگ
ورق سقف شیبدار سنگی در ایران به ندرت استفاده می شود. این ورق بسیار لوکس و گران قیمت است هر چند نمایی فوق العاده به ساختمان می دهد. رنگ بندی پوشش سقف شیبدار سنگی بسیار متنوع است ولی عمدتا طرح خود سنگ انتخاب می شود.
یکی از دلایل اصلی کمتر استفاده شدن از ورق پوشش سقف شیروانی سنگی اجرای بسیار دشوار آن می باشد. ضمن اینکه هزینه تعمیر و نگهداری آن بسیار بالا بوده و با توجه به کمبود این نوع ورق در ایران اگر مشکلاتی برای سقف شیبدار به وجود بیاید تعمیر آن مشکل ساز می شود.
مزایای سقف شیبدار سنگی
- مقاوم در برابر شرایط آب و هوایی متفاوت
- زیبایی خیره کننده
- عایق صوتی بسیار خوب
- عایق حرارتی بسیار قوی
- عایق رطوبتی فوق العاده
- مقاوم در برابر حریق
- عدم فرسودگی و تغییر رنگ زیر آفتاب
اما وزن زیاد، نبود ورق سنگی سقف شیبدار، اجرای سخت و نبود تیم اجرایی توانمند، کمبود متریال، دشواری در زیر سازی، هزینه سنگین تعمیرات و غیره از مشکلات این نوع ورق سقف شیروانی می باشد.
پوشش سقف شیبدار چوبی
یکی از اولین متریال ها برای ساخت سقف شیبدار چوب بوده است. هر چند سقف شیبدار چوبی راهی طولانی تا به امروز پشت سر گذاشته است اما امروزه این نوع ورق چوبی سقف شیروانی نیز ساختار متفاوتی را تجربه می کند.
حفظ طبیعت و نداشتن کیفیت و طول عمر مناسب باعث شده که امروزه سقف شیبدار چوبی عموما به صورت طرح چوبی و با ساختار ورق شینگل و یا برش خورده و با مواد مصنوعی دیگر ساخته می شوند و در واقع ساختار انها چوب خالص حداقل نیست.
مزایای سقف شیبدار چوبی یا سقف شیبدار طرح چوب
- نمایی فوق العاده
- دارای رنگ بندی متفاوت
- سبک وزن بودن
- قابلیت نصب و اجرای ساده
- استحکام بالا
اما این نوع ورق ها معمولا بخصوص اگر از نوع شینگل نباشند دارای ساختار ضعیف و طول عمر کمی هستند. نسبت به حریق اصلا کفایت لازم را ندارند و نمی توانند عایق صوتی و حرارتی خوبی تلقی شوند. ضمنا در طول زمان تغییر رنگ و تغییر شکل می دهند و دفرمه می شوند.
پوشش سقف شیبدار نوین
این نوع ورق سقف شیبدار به صورت ترکیبی ساخته می شوند. معمولا هر کارخانه متد و روش خاص خود را برای تولید ورق نوین سقف شیبدار دارد. تکنولوژی های به کار گرفته شده در ساخت ورق نوین سقف شیروانی با ترکیب پلاستیک، لاستیک، پلیمر، سنگ، نانو و غیره استفاده می شود.
انواع ورق سقف شیبدار کلاسیک، ورق سقف شیبدار نوین، سقف شیبدار نانو و غیره از این دست هستند. بسته به کارخانه و تکنولوژی به کار رفته در تولید این نوع ورق ها ساختار آنها متفاوت می باشد. اما در تمامی این نوع ورق سقف شیبدار نوین چند معیار به خوبی رعایت شده است که وزن سبک، ضد حریق بودن، قابلیت استفاده در شرایط آب و هوایی متفاوت، عدم فرسودگی و طول عمر زیاد از این دست می باشد.
پوشش زیر سازی در انواع سقف ها
اسکلت بندی و یا زیر سازی سقف شیبدار که تمام شد نوبت به پوشش روی آن است. این پوشش که به پوشش اولیه سقف شیروانی شناخته می شود باید با در نظر گرفتن پوشش نهایی انتخاب شود. ضمنا شرایط آب و هوایی نیز در تعیین این پوشش باید در نظر گرفته شود. معمولا پوشش اولیه سقف شیروانی یا از نوع فلز به صورت ساندویچ پنل و یا چوب یا ورق OSB است و ممکن است بعضا از مصالح دیگر نیز استفاده شود.
نکته مهم در اجرای پوشش اولیه این است که عایق ساختمان نیز در این مرحله اجرای می شود. عایق صوتی، حرارتی و یا رطوبتی باید با پوشش اولیه اجرا شود. معمولا پشم و شیشه و یا پشم سنگ و یا عایق های لاستیکی در این مرحله اجرا می شوند. برای اتصال عایق بر روی پوشش اولیه معمولا از تور استفاده می شود.
باید در نظر گرفت که ورق سقف شیبدار که به عنوان لایه رویی استفاده می شود خود می تواند دارای عایق و یا شرایط عایق بندی باشد. مثلا ورق دکرا خود از 8 لایه تشکیل شده است و هم پوشانی زیادی دارد. این ورق هم عایق صوتی است و هم عایق حرارتی و رطوبتی. به همین دلیل در زیر سازی این نوع ورق عایق بندی اهمیت کمتری به نسبت عایق بندی بر زیر پوشش سقف شیبدار چوبی و یا فلزی دارد زیرا این نوع پوشش ها کمترین میزان عایق صوتی، حرارتی و حتی رطوبتی را دارند و طول عمر آنها کمتر است.
چوب OSB یکی از متداول ترین انواع مصالحی است که در اغلب زیر سازی ها استفاده می شود. این چوب ها عایق بندی خوبی دارند و حتی در زمانی که از ورق دکرا و یا ورق شینگل هم استفاده می شود از بام نوع چوب برای زیر سازی استفاده می شود.
اجرای لایه رویی یا پوشش نهایی سقف شیبدار
آخرین مرحله اجرای سقف شیبدار تعبیه لایه رویی یا همان پوشش سقف شیبدار است. نوع این پوشش ها اهمیت زیادی دارد. بسیاری از پوشش های سقف شیروانی ضد آب، ضد حریق، کاملا مقاوم در برابر خوردگی و فرسودگی، دارای همپوشانی بسیار مناسب و بدون اجازه به رخنه کردن آب و یا آلودگی هستند و برخی دیگر شرایطی با این کیفیت را ندارند.
اگر پوشش انتخاب شده دارای همپوشانی خوبی باشد کمتر نیاز به آب بندی یا همان عایق بندی دارد. البته برخی از انواع پوشش سقف شیروانی مانند پوشش سقف شیروانی طرح سفال دارای قطعاتی مانند تاج بام، کتیبه، کله بام، سازه های ناودانی شکل و غیره هستند که نه تنها اجرای سقف شیبدار را زیباتر می کند بلکه شرایط عبور آب را هم به راحتی فراهم می کند و کمتر ریسک نفوذ آب دارند.
هر چند پیشنهاد می شود حتی برای بهترین نوع ورق پوشش سقف شیبدار با بهترین نوع هم پوشانی مانند ورق دکرا یا ورق شینگل هم بهتر است با استفاده از چسب ها، پیچ و یا میخ های مخصوص اتصالات به خوبی در محل خود ثابت شده و حتی ریو محل میخ ها و پیچ ها هم با چسب آب بندی مجدد شود تا اطمینان بیشتری برای اجرای سقف شیروانی فراهم کند.
این مراحل اجرای سقف شیبدار در تمامی انواع پوشش سقف شیبدار و یا در تمامی انواع طراحی سقف شیبدار باید رعایت شود. همانگونه که توضیح داده شد در تمامی مراحل مهندسین اجرا باید نوع پوشش، نوع زیر سازی و اسکلت بندی سقف شیبدار و غیره را مشخص نمایند.
هزینه تمام شده سقف شیبدار
عوامل متعددی در تخمین هزینه اجرای سقف شیبدار تاثیر مستقیم دارند. در واقع برای اجرای سقف شیبدار انتخاب مصالح، انتخاب پوشش سقف شیبدار، انتخاب نوع زیر سازی، قیمت تمام شده ورق سقف شیبدار و مصالح اجرای سقف، نوع طراحی ویلا یا ساختمان، ارتفاع و بسیاری از عوامل دیگر عامل تعیین هزینه اجرای سقف شیبدار هستند.
هزینه اجرای سقف شیروانی معمولا زمانی به صرفه خواهد بود که با بهترین نوع متریال، بهترین نوع ابزار و تجهیزات، توسط تیمی حرفه ای و در مدت زمان کم سقف اجرا شود