چرا سیگنال موبایل در خانه های نوساز ضعیف تر است؟

در دنیای وابسته به فناوری‌های ارتباطی تلفن همراه دیگر تنها وسیله‌ای برای مکالمه نیست بلکه ابزاری حیاتی برای اتصال به اینترنت انجام امور بانکی شرکت در جلسات کاری آنلاین آموزش مجازی و ارتباطات فوری به‌شمار می‌رود. از این رو کیفیت سیگنال موبایل در هر مکانی به‌ویژه در خانه‌ها که محل زندگی و کار بسیاری از افراد شده‌اند اهمیت فراوانی دارد.

اما در کمال تعجب ساکنان بسیاری از خانه‌های تازه‌ساخت با پدیده‌ای ناخوشایند روبه‌رو هستند: سیگنال موبایل ضعیف یا ناپایدار. این وضعیت نه‌تنها موجب قطع تماس‌ها می‌شود بلکه باعث افت کیفیت اینترنت همراه و نارضایتی گسترده کاربران نیز می‌گردد. این مقاله به‌طور جامع به بررسی دلایل علمی فنی و معماری این پدیده و ارائه راهکارهای مؤثر برای تقویت آنتن موبایل می‌پردازد.

تأثیر مصالح ساختمانی بر سیگنال موبایل

یکی از اصلی‌ترین دلایل کاهش قدرت سیگنال در خانه‌های نوساز نوع مصالح ساختمانی مورد استفاده است. در این خانه‌ها اغلب از بتن‌های مسلح فولاد گالوانیزه آجرهای فشرده فوم‌های عایق و شیشه‌های چندجداره استفاده می‌شود. هرچند این مصالح برای افزایش دوام ایمنی و عایق‌کاری ضروری‌اند اما خاصیت بازتاب یا جذب امواج رادیویی دارند.

برای مثال بتن مسلح می‌تواند تا ۹۰٪ امواج تلفن همراه را جذب یا منحرف کند. همچنین شیشه‌هایی که با پوشش‌هایی نظیر اکسید نقره یا فلزات دیگر پوشیده شده‌اند برای صرفه‌جویی انرژی طراحی شده‌اند اما در برابر عبور امواج بی‌سیم مقاومت زیادی از خود نشان می‌دهند.

عایق کاری حرارتی و صوتی

خانه‌های مدرن به‌شکل گسترده‌ای از عایق‌های حرارتی و صوتی بهره می‌برند. لایه‌هایی مانند پشم شیشه پشم سنگ فوم پلی‌اورتان و ورق‌های فلزی بازتابنده برای بهینه‌سازی مصرف انرژی و کنترل نویز به‌کار گرفته می‌شوند. این لایه‌ها به‌ویژه در سقف‌ها دیوارها و کف ساختمان تعبیه می‌گردند.

با اینکه این مواد نقش مؤثری در ارتقاء آسایش حرارتی و آکوستیکی دارند ولی به‌دلیل ساختار متراکم و خاصیت جذب الکترومغناطیسی باعث کاهش نفوذ امواج موبایل به فضای داخلی خانه می‌شوند.

طراحی معماری بسته

در طراحی خانه‌های جدید معماری به‌سمت استفاده از پلان‌های بسته با دیوارهای ضخیم و تفکیک فضاهای خصوصی و عمومی حرکت کرده است. این طراحی‌ها اگرچه کارکردی هستند اما مانعی فیزیکی برای عبور سیگنال محسوب می‌شوند. به‌خصوص اتاق‌هایی که پنجره ندارند یا در عمق ساختمان قرار گرفته‌اند بیشترین ضعف را از نظر دریافت سیگنال تجربه می‌کنند.

همچنین وجود چندین لایه سقف کاذب کف‌پوش‌های ضخیم و ساختارهای تزئینی می‌تواند سیگنال را در نقاط مختلف ساختمان به‌ویژه در طبقات زیرزمین به‌شدت کاهش دهد.

پنجره ‌های چندلایه و شیشه های با پوشش فلزی

پنجره‌های مدرن برای افزایش بهره‌وری انرژی از نوع چندجداره انتخاب می‌شوند که بین آن‌ها از گازهای خنثی مانند آرگون پر شده و سطح آن‌ها با پوشش‌های بازتابنده پوشیده شده است. این پوشش‌ها اغلب از فلزات نیمه‌رسانا تشکیل شده‌اند که مانع عبور امواج رادیویی هستند.

به عبارت دیگر اگرچه این شیشه‌ها از اتلاف انرژی و ورود اشعه‌های مضر جلوگیری می‌کنند اما باعث می‌شوند سیگنال موبایل نتواند از بیرون وارد فضای داخلی خانه شود.

فاصله از دکل های مخابراتی

بسیاری از پروژه‌های ساختمانی جدید در مناطق در حال توسعه یا حومه شهرها اجرا می‌شوند. در این مناطق زیرساخت‌های مخابراتی هنوز به‌طور کامل توسعه نیافته و دکل‌های مخابراتی با تراکم کمتری نصب شده‌اند. در نتیجه فاصله زیاد از دکل می‌تواند به کاهش قدرت سیگنال منجر شود.

حتی در مناطق شهری ساخت برج‌های بلند جدید ممکن است سایه امواج ایجاد کند و مانع از رسیدن سیگنال به ساختمان‌های همجوار یا طبقات پایین شود.

تداخل الکترومغناطیسی داخلی

خانه‌های مدرن پر از دستگاه‌های الکترونیکی هستند؛ از مودم‌های وای‌فای و تجهیزات هوشمند گرفته تا یخچال‌ها و تلویزیون‌های متصل به اینترنت. این دستگاه‌ها به‌ویژه آن‌هایی که با امواج بی‌سیم کار می‌کنند می‌توانند تداخل فرکانسی ایجاد کرده و دریافت سیگنال موبایل را مختل کنند.

برای مثال امواج بلوتوث Zigbee و Z-Wave که در خانه‌های هوشمند کاربرد دارند ممکن است با سیگنال‌های موبایل تداخل کرده و باعث کاهش کیفیت تماس یا اینترنت همراه شوند.

محدودیت های اپراتورهای موبایل

بعضی اپراتورها در مناطق خاص پوشش ضعیف‌تری دارند. خانه‌های نوساز به‌ویژه در مناطق جدید ممکن است در محدوده‌هایی قرار گرفته باشند که در اولویت پوشش مخابراتی قرار ندارند. در نتیجه کیفیت سیگنال به‌طور قابل توجهی کاهش می‌یابد حتی اگر از نظر معماری مشکلی وجود نداشته باشد.

راهکارهای مؤثر برای تقویت سیگنال

با وجود مشکلات فوق خوشبختانه راه‌حل‌های کاربردی برای بهبود وضعیت سیگنال موبایل در خانه‌های نوساز وجود دارد:

نصب تقویت‌کننده سیگنال موبایل (Mobile Signal Booster): این دستگاه‌ها سیگنال ضعیف را از بیرون دریافت تقویت و به فضای داخلی منتقل می‌کنند.

استفاده از تماس وای‌فای (Wi-Fi Calling): بسیاری از اپراتورها این امکان را فراهم کرده‌اند که تماس تلفنی از طریق اتصال وای‌فای انجام شود.

نصب آنتن خارجی: در صورتی‌که خانه دارای پشت‌بام یا تراس باشد نصب آنتن خارجی به بهبود سیگنال کمک می‌کند.

ارزیابی اپراتور جایگزین: گاهی اوقات تغییر اپراتور تلفن همراه می‌تواند مشکل را برطرف کند.

کاهش تداخل داخلی: دور کردن مودم‌ها و دستگاه‌های بی‌سیم از یکدیگر و انتخاب فرکانس‌های غیرمشترک باعث کاهش تداخل می‌شود.

ساخت‌وساز همسو با نیازهای ارتباطی

با توجه به نقش حیاتی تلفن همراه در زندگی امروز ضروری است که مهندسان معماری شهرسازان و طراحان ساختمان در کنار استانداردهای انرژی و ایمنی به مسئله‌ی آنتن‌دهی نیز توجه ویژه داشته باشند. در آینده می‌توان با تعبیه زیرساخت‌هایی مانند کانال‌های عبور سیگنال پنجره‌های سازگار با امواج و استفاده از مصالح نیمه‌شفاف به امواج رادیویی محیط‌هایی ساخت که هم مدرن باشند و هم متصل. به‌عبارت دیگر تعادل میان زیبایی‌شناسی معماری و کارکردهای مخابراتی کلید موفقیت خانه‌های هوشمند فرداست.

نتیجه گیری

خانه‌های نوساز گرچه از نظر زیبایی ایمنی و فناوری در سطح بالایی قرار دارند اما همین ویژگی‌ها باعث کاهش دسترسی به سیگنال‌های موبایل می‌شود. مصالح مدرن طراحی بسته استفاده از عایق‌های چندلایه و فناوری‌های بی‌سیم هر یک به‌نوعی مانع ورود یا گردش امواج تلفن همراه در فضای داخلی ساختمان می‌شوند.

با این حال شناخت علل دقیق این پدیده و بهره‌گیری از راهکارهای فنی مانند نصب تقویت‌کننده یا تماس‌های وای‌فای می‌تواند ارتباطات موبایلی را در خانه‌های نوساز به‌شکل مؤثری بهبود بخشد. در عصر ارتباطات ایجاد تعادل میان نوآوری در ساخت‌وساز و حفظ کیفیت سیگنال موبایل ضرورتی انکارناپذیر است.