یکی از شایع‌ترین دردهایی که افراد معمولا با آن درگیر هستند دردگردن است. این درد علت‌های متفاوتی دارد. کشیدگی عضلات در اثر ورزش و وضعیت نامناسب خوابیدن یا نشستن، آرتروز گردن و دیسک گردن در اثر بالارفتن سن یا حوادث و بسیاری عوامل دیگر سبب درد و گرفتگی گردن می‌شود. گرفتگی عضلات و سفتی با درد همراه است و اغلب با چرخاندن سر این درد تشدید می‌شود. درصورتی که مشکل جدی نباشد، درمان‌های خانگی درد را تسکین می‌دهد. اما آن‌چه اهمیت دارد، پیگیری علت درد گردن است، به‌خصوص اگر این دردها با سرگیجه، سردرد، بی‌حسی دست و پا و مختل کردن عملکرد روزانه فرد است.
درمان سریع گرفتگی گردن
گرفتگی عضلات گردن می‌تواند در اثر حرکات ناگهانی، فعالیت بیش از حد، استرس و یا وضعیت نامناسب بدن ایجاد شود. این مشکل می‌تواند دردناک و آزاردهنده باشد و حرکات گردن را محدود کند.
- استفاده از گرما یا سرما: گرما می‌تواند به شل شدن عضلات و کاهش درد کمک کند. سرما می‌تواند به کاهش التهاب و تورم کمک کند. میتوانید از کمپرس گرم یا سرد، حمام آب گرم یا دوش آب گرم برای تسکین درد استفاده کنید.
- ماساژ: ماساژ عضلات گردن می‌تواند به شل شدن عضلات و کاهش درد کمک کند.
- داروهای مسکن: داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
- کشش عضلات: کشش عضلات گردن می‌تواند به شل شدن عضلات و افزایش انعطاف‌پذیری آنها کمک کند.
- تمرینات ایزومتریک: تمرینات ایزومتریک عضلات گردن می‌تواند به تقویت عضلات و جلوگیری از گرفتگی عضلات در آینده کمک کند.
علت گرفتگی گردن
گرفتگی گردن علت‌ها و دلایل مختلفی دارد که با کشیدگی عضلات، تورم و ناتوانی در حرکت بروز می‌کند. در ادامه دلایلی را که سبب بروز گرفتگی گردن می‌شود، بررسی می‌کنیم.
- کشیدگی عضلات گردن
کشیدگی عضلات گردن یکی از علت‌های درد گردن است. وضعیت نامناسب در نشستن و خم کردن گردن می‌تواند علت این دردها باشد.کسانی که کار تکراری دارند، یا دائم پشت میز می‌نشینند، با کامپیوتر کار می‌کنند، ممکن است دچار گرفتگی گردن شوند. این افراد باید در نشستن پشت میز زاویه ۹۰ درجه پاها با تنه را حفظ کنند و راست بنشینند. همچنین هر یک ساعت وضعیت خود را تغییر بدهند و گردن خود را به راست و چپ حرکت دهند تا با خشک شدن عضلات گردن مواجه نشوند. بروز درد رگ گردن سمت راست و چپ هردو شایع است. اما در سمت چپ این درد به دلیل بیماری‌های قلبی هم می‌تواند باشد.
کشیدگی و رگ به رگ شدن عضلات در حوادثی و آسیب نیز اتفاق می‌افتد. در سوانح رانندگی یا با حرکات ناگهانی گردن، گردن درد رخ می‌دهد و درصورتی‌که با علائم دیگری همراه نباشد با ماساژ و استفاده از کمپرس گرم قابل درمان است و جای نگرانی ندارد.
- دیسک گردن
فضای بین مهره‌های گردن با دیسک از هم جداشده، داخل دیسک مایع ژله‌ای قرار دارد. فشارهای زیاد یا آسیب به مهره‌‍‌ها سبب بیرون ریختن این ماده از فضای دیسک می‌شود و به اعصاب نخاع فشار وارد می‌کند، این فشار سبب درد گردن می‌شود. در دیسک گردن، یک درد منتشر است یعنی در یکی یا هر دو دست و کتف انتشار می‌یابد. حتی به دلیل اختلال خون‌رسانی به سر ممکن است سبب سرگیجه و سردرد نیز بشود. در موارد شدید بیمار با بی‌اختیاری در کنترل ادرار و مدفوع نیز روبرو خواهد بود.
- آرتروز
استئوآتریت یا آرتروز یک عارضه‌ی فرسایشی و نوعی التهاب مفصلی است که در اثر باریک شدن دیسک‌های بین مهره‌های گردن و فرسایش غضروف ایجاد می‌شود. این درد در گردن و دست‌ها پخش می‌شود و در مواردی فعالیت‌های فرد را مختل می‌کند.
- آرتریت روماتوئید
این بیماری بیماری مزمن، خودایمن است و در آن دستگاه ایمنی بدن به اشتباه بافت‌های خودی را مورد حمله قرار می‌دهد و با درد و سفتی و تورم گردن بروز می‌کند.
- ابتلا به بیماری‌های دیگر
برخی بیماری‌ها سبب درد گردن می‌شود. مننژیت با عوامل ویروسی یا باکتریایی به دلیل التهاب مننژ ایجاد می‌شود و با سفتی گردن، تب و سر درد خود را نشان می‌دهد. سرطان سر و گردن هم با سردرد و تورم زیرچانه، گرفتگی عضلات گردن همراه است. پاندمی نوظهوری که این روزها با آن درگیریم یعنی کرونا؛ نیز سبب گردن درد می‌شود. یکی از شایع‌ترین علائم کرونا گرفتگی عضلات و درد بدن است، پس با این تفاسیر گرفتگی گردن و کرونا با هم سنخیت دارند.
تشخیص علت گرفتگی گردن
پزشک برای تشخیص علت گرفتگی از بیمار شرح حال می‌خواهد؛ سن بیمار، بیماری‌هایی که به آن مبتلا است. علائم دیگری غیر از گرفتگی گردن و مدت زمان درگیری و شدت دردها. با توجه به این موارد اگر نیازی باشد و به عارضه‌های دیگر مثل دیسک گردن یا مشکلی در مفاصل مشکوک شود، آزمایش‌هایی را درخواست می‌کند تا وضعیت سلامت بیمار مطمئن شود. همچنین برای تسکین دردها از دارو یا فیزیوتراپی یا گردن بند طبی استفاده می‌کند.
راه‌های درمان گرفتگی گردن
گردن درد خفیف معمولاَ ظرف نهایتاَ سه هفته با درمان‌های خانگی و مراقبت‌های معمول بهبود می‌یابد. با این‌حال در موارد شدید به اقدامات درمانی پیشرفته‌تر نیاز است. مهم‌ترین روش‌های درمانی که برای گردن درد پیشنهاد می‌شود به شرح زیر است:
درمان خانگی گرفتگی گردن
درمان خانگی گرفتگی گردن شامل روش‌هایی است که بدون مراجعه به دکتر گردن درد، در ناحیه گردن را تسکین می‌دهند. حتما برای شما هم پیش آمده در اثر ایستادن طولانی مدت، یا انجام یک کار به مدت طولانی یا درد قولنج کتف متوسل به راه‌های درمانی خانگی شوید و اتفاقا درمان گردن درد در خانه ثمربخش هم بوده و درد را تسکین داده است. در این‌جا چند نمونه از این درمان‌ها را به شما پیشنهاد می‌کنیم. برای اطلاعات بیشتر و دقیقتر درباره درمان گرفتگی گردن در طب سنتی نیز میتوانید به دکتر طب سنتی مراجعه کنید.
اولین راه پیشنهادی استراحت کردن است. اگر از بدن خود زیاد کار می‌کشید و یا با وضعیت‌های نامناسب می‌نشینید یا می‌خوابید کافیست کمی به بدن خود استراحت بدهید و از روش‌های بعدی هم استفاده کنید تا بدن به وضعیت قبلی باز گردد.
- روغن اسطوخودوس
روغن اسطوخودوس با رایحه‌ی آرامش‌بخشی که دارد می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب فرد کمک کند و از این طریق اسپاسم‌های ناشی از استرس را کنترل کند.
- روغن زنجبیل
از خواص زنجبیل طبع گرم آن است، روغن زنجبیل نیز با خاصیت طبع گرمی که دارد، با جذب شدن در پوست و اعصاب به عنوان یک مسکن قوی برای درد است. اگر روزی دوبار و هر بار فقط چند قطره از این روغن روی گردن خود بمالید و ماساژ دهید اثرات تسکین دهندگی آن را مشاهده می‌کنید.
- روغن ریحان
روغن ریحان اثر کاهش‌دهندگی درد و التهاب دارد و تنش‌های عضلانی بدن را کم می‌کند. علاوه بر گردن در نقاط دیگر هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- سرکه سیب
از خواص سرکه سیب، خاصیت ضد التهابی دارد و میتوانید با خیس کردن یک دستمال با سرکه و قرار دادن آن بر محل گرفتگی متوجه اثرات آن شوید. سرکه سیب به‌خصوص در تسکین دردهای دیسک گردن بسیار توصیه می‌شود.
- نمک اپسوم
سولفات منیزیم موجود در نمک اپسوم خاصیت ضد درد دارد. دراز کشیدن در وان محتوی آب و نمک اپسوم درد را تا حد زیادی تسکین می‌دهد.
- کیسه یخ یا کمپرس سرد
اگر یک کیسه محتوی یخ را روی گرفتگی گردن خود بگذارید، یخ باعث می‌شود عروق زیر جلدی آن ناحیه گشاد شود و افزایش جریان خون به عضلات دردناک درد را تسکین دهد.
- ماساژ درمانی
برای رفع گرفتگی عضلانی، ماساژ دادن قسمت دردناک به‌خصوص اگر زیر دوش آب گرم باشد درد را تا حد زیادی تسکین می‌دهد. این روش هم خون‌رسانی را بیشتر می‌کند و عضلات را در حالت آرامش بیشتری قرار می‌دهد. میتوانید بعد از دوش آب گرم محل را با روغن‌هایی که نام بردیم بمالید و با پارچه ای ببندید تا شرایط بهتر شود. در مواقعی هم سرکار هستید، وقتی خسته می‌شوید چند دقیقه گردنتان را ماساژدهید و عضلات را باز و راحت کنید.
- دارو
استفاده از قرص برای گردن درد با داروهای مسکن مثل استامینوفن و دیکلوفناک و یا داروهای استروئیدی و شل کننده‌های عضلانی درد را تسکین می‌دهد. بهترین شل کننده‌های عضلات گردن داروهای موضعی تزریقی است که در مورد گرفتگی گردن شدید تجویز می‌شود. داروهای تزریقی در نزدیکی شاخه‌های عصبی و همراه با داروهای بی‌حسی مثل لیدوکائین تزریق می‌شود.
- فیزیوتراپی
در این روش دکتر فیزیوتراپ گردن با اعمال روش‌های مختلفی مانند لیزر درمانی، اولتراسوند،TENS، مگنت تراپی، سعی می‌کند، عضلات را تقویت کند و از سفت شدن آنها جلوگیری کند. همچنین سعی می‌کند اهمیت وضعیت صحیح قرار گرفتن بدن را برای بیمار توضیح دهد و از او بخواهد با همکاری خود در ساعات غیر فیزیوتراپی روند درمان را تسریع کند.
- اولتراسوند
در روش التراسوند از امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده می‌شود. با نفوذ این امواج در عمق عضله حرارت ملایم ایجاد می‌شود.
- تحریک الکتریکی عصب از روی پوست (TENS)
در این روش نیز با نصب الکترود در پشت گردن و اعمال تحریکات بر مناطق دردناک، درد تسکین می‌یابد.
- مگنت‌تراپی
در این روش نیز با تاثیرات میدان مغناطیسی بر بدن و استفاده از گردن‌بند مغناطیسی درد تا حد زیادی تسکین می‌یابد.
- لیزر درمانی
لیزر سرد قابلیت کاهش‌دردهای گردن را تا نزدیک ۷۰ درصد دارد. این روش هم در دردهای حاد و هم در دردهای مزمن کاربرد دارد.