ترموستات برلیانس کجاست؟
ترموستات برلیانس، همانند اکثر خودروها، در مسیر سیستم خنک‌کننده موتور و معمولاً در محفظه‌ای نزدیک به سرسیلندر یا ورودی واتر پمپ قرار دارد. این قطعه حیاتی، جریان مایع خنک‌کننده را کنترل کرده و نقش مهمی در حفظ دمای بهینه موتور مدل‌های مختلف برلیانس، از جمله H330، H320، H220 و V5، ایفا می‌کند تا عملکرد خودرو پایدار و کارآمد باشد. همان‌طور که نگهداری قطعات مکانیکی اهمیت دارد، توجه به جزئیات ظاهری مثل روکش صندلی برلیانس h330 نیز برای حفظ زیبایی و راحتی فضای داخلی خودرو ضروری است.
اختلال در عملکرد موتور خودرو، مشکلی رایج است که می‌تواند تحت‌تاثیر عوامل گوناگونی قرار گیرد. یکی از مسائل شایعی که بسیاری از رانندگان با آن مواجه می‌شوند، نوسانات دمای موتور است. موتور هر خودرو برای فعالیت بهینه، نیازمند حفظ دمای مشخص و پایدار است؛ هرگونه کاهش یا افزایش بیش از حد این دما، توانایی موتور را برای انجام وظایفش مختل می‌کند. در این میان، ترموستات خودرو قطعه‌ای کلیدی است که در کنترل این دما نقشی حیاتی ایفا می‌کند. در کنار بررسی‌های فنی، استفاده از تجهیزات جانبی مانند کفپوش ماشین می‌تواند تجربه رانندگی را ایمن‌تر و تمیزتر کند.
این قطعه که معمولاً بین موتور و رادیاتور قرار می‌گیرد، دارای یک محفظه مهر و موم شده حاوی پودر موم حساس به دماست. با رسیدن دما به نقطه مشخص، این موم تغییر حالت داده و باعث باز و بسته شدن دریچه ترموستات می‌شود. این مکانیزم هوشمندانه، اطمینان می‌دهد که مایع خنک‌کننده تنها در زمان و مقدار مورد نیاز وارد چرخه موتور شود. در صورت خرابی ترموستات، غلظت روغن موتور تحت‌تاثیر قرار گرفته و رقیق می‌شود که به کاهش خاصیت روان‌کنندگی و آسیب جدی به عملکرد موتور منجر خواهد شد. بنابراین، بررسی دوره‌ای و اطمینان از سلامت این قطعه برای جلوگیری از مشکلات پرهزینه، ضروری است. همچنین فراموش نکنید که سلامت قطعات برقی خودرو، به‌ویژه باتری ماشین، به اندازه سلامت سیستم خنک‌کننده اهمیت دارد.
ترموستات خودرو چیست؟
ترموستات، قطعه‌ای اساسی در تمامی خودروهایی است که برای تولید انرژی مکانیکی از سوخت‌های فسیلی بهره می‌برند. این بخش کوچک اما حیاتی، وظیفه تنظیم و حفظ دمای ایده‌آل موتور را بر عهده دارد. ترموستات با کنترل دقیق جریان مایع خنک‌کننده به سمت موتور، از بالا رفتن یا پایین آمدن بیش از حد دما جلوگیری می‌کند و تضمین‌کننده عملکرد صحیح پیشرانه است.
این قطعه که معمولاً بین موتور و رادیاتور قرار می‌گیرد، دارای یک محفظه مهر و موم شده حاوی پودر موم حساس به دماست. با رسیدن دما به نقطه مشخص، این موم تغییر حالت داده و باعث باز و بسته شدن دریچه ترموستات می‌شود. این مکانیزم هوشمندانه، اطمینان می‌دهد که مایع خنک‌کننده تنها در زمان و مقدار مورد نیاز وارد چرخه موتور شود. در صورت خرابی ترموستات، غلظت روغن موتور تحت‌تاثیر قرار گرفته و رقیق می‌شود که به کاهش خاصیت روان‌کنندگی و آسیب جدی به عملکرد موتور منجر خواهد شد. بنابراین، بررسی دوره‌ای و اطمینان از سلامت این قطعه برای جلوگیری از مشکلات پرهزینه، ضروری است.
مراحل تعویض ترموستات خودرو
تعویض ترموستات خودرو، فرآیندی است که با دقت و رعایت نکات ایمنی می‌توان آن را انجام داد. هدف اصلی در این کار، خارج کردن ترموستات قدیمی و نصب ترموستات جدید در جایگاه صحیح آن است. با دنبال کردن گام به گام دستورالعمل‌های زیر، می‌توانید این فرآیند را برای خودروی برلیانس خود با موفقیت به پایان برسانید. توجه داشته باشید که این مراحل برای حفظ سلامت موتور و جلوگیری از آسیب‌های احتمالی، بسیار مهم هستند.
تا خنک شدن موتور منتظر بمانید
اولین و مهم‌ترین قدم پیش از هرگونه اقدام برای تعویض ترموستات، اطمینان از خنک بودن کامل موتور است. زمانی که خودرو در حال کار بوده، دمای مایع خنک‌کننده و اجزای موتور به شدت بالا می‌رود و تماس با آن‌ها می‌تواند منجر به سوختگی‌های شدید شود. به طور متوسط، حدود 40 تا 60 دقیقه زمان لازم است تا موتور به اندازه کافی خنک شود.
برای تسریع فرآیند خنک‌سازی، می‌توانید کاپوت خودرو را باز بگذارید. پس از گذشت زمان کافی، به آرامی بدنه موتور را لمس کنید تا از خنک بودن آن مطمئن شوید. این اقدام ایمنی، از بروز حوادث ناخواسته در حین کار جلوگیری می‌کند و یک شرط اساسی برای شروع مراحل بعدی تعویض ترموستات برلیانس است.
درب رادیاتور را باز کنید
پس از اطمینان از خنک بودن موتور، گام بعدی باز کردن درب رادیاتور است. رادیاتور، که یک شبکه مشبک در قسمت جلویی موتور خودروهای برلیانس است، به راحتی قابل شناسایی است. درب پلاستیکی و گرد آن را در خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید تا کاملاً باز شود.
هشدار: هرگز درب رادیاتور را در حالی که مایع خنک‌کننده داغ است، باز نکنید؛ زیرا ممکن است مایع داغ به شدت به بیرون پاشیده و باعث سوختگی جدی شود. همیشه از خنک بودن موتور اطمینان حاصل کنید.
درب را در مکانی امن قرار دهید تا از آسیب دیدن آن جلوگیری شود. همچنین، اگر پیش از باز کردن درب، متوجه هرگونه نشتی در اطراف آن شدید، حتماً آن را با یک درب جدید و سالم جایگزین کنید تا از مشکلات بعدی در سیستم خنک‌کننده جلوگیری شود.
شیر پایین رادیاتور را پیدا کنید
برای دسترسی به شیر تخلیه رادیاتور، باید از قسمت زیرین خودرو به رادیاتور نزدیک شوید. این شیر معمولاً در پایین‌ترین نقطه رادیاتور قرار دارد. قبل از باز کردن درپوش شیر، یک ظرف مناسب و تمیز را دقیقاً زیر آن قرار دهید تا مایع خنک‌کننده به درون آن جمع شود.
این مایع پس از اتمام فرآیند تعویض ترموستات، مجدداً به رادیاتور بازگردانده خواهد شد. اطمینان از قرارگیری صحیح ظرف و آماده بودن برای جمع‌آوری مایع، از ریخت و پاش و آلودگی محیط جلوگیری می‌کند. این مرحله برای تخلیه ایمن و تمیز مایع از سیستم خنک‌کننده برلیانس ضروری است.
مایع خنک‌کننده را تا نیمه تخلیه کنید
با چرخاندن درپوش شیر تخلیه در خلاف جهت عقربه‌های ساعت، اجازه دهید مایع خنک‌کننده به آرامی و به صورت یکنواخت از رادیاتور خارج شود. برای تعویض ترموستات، نیازی به تخلیه کامل رادیاتور نیست و کافی است تنها نیمی از محتویات آن خارج شود. این میزان تخلیه، فضای کافی برای کار روی محفظه ترموستات را فراهم می‌کند.
پس از اینکه سطح مایع به حدود نیمه رسید، درپوش را مجدداً ببندید تا از خروج بیشتر مایع جلوگیری شود. در صورتی که در مایع تخلیه شده، ذرات معلق، گرد و خاک یا هرگونه پس‌مانده مشاهده کردید، این نشانه نیاز به شستشوی کامل رادیاتور و سیستم خنک‌کننده خودروی برلیانس شما است.
محفظه ترموستات را از موتور جدا کنید
برای یافتن محفظه ترموستات در خودروی برلیانس، شیلنگ بالایی رادیاتور را دنبال کنید که مستقیماً به موتور متصل می‌شود. محفظه ترموستات دقیقاً در همان نقطه‌ای قرار دارد که این شیلنگ به بلوک موتور می‌رسد. معمولاً این محفظه با دو پیچ و یک خار و بست به موتور متصل شده است.
پس از شناسایی محل، ابتدا خار و بست را باز کرده و سپس با استفاده از آچار مناسب، دو پیچی را که محفظه ترموستات را در جای خود نگه داشته‌اند، در جهت خلاف عقربه‌های ساعت باز کنید. نیازی به جدا کردن کامل شیلنگ از محفظه نیست، مگر اینکه مانع دسترسی شما شود. در صورت مشاهده هرگونه فرورفتگی یا آسیب به بدنه محفظه، حتماً آن را نیز با یک محفظه سالم و جدید تعویض کنید.
ترموستات قدیمی را خارج کنید
پس از جدا کردن محفظه، ترموستات قدیمی به راحتی قابل مشاهده خواهد بود. این قطعه ظاهری سیلندرشکل با یک حلقه فلزی در اطراف و یک سوپاپ در بالا دارد. برای خارج کردن آن، ممکن است به یک انبردست نیاز داشته باشید.
اگر ترموستات در جای خود گیر کرده بود، هنگام کشیدن، کمی آن را بچرخانید تا راحت‌تر از موقعیت خود خارج شود. پس از بیرون آوردن ترموستات، می‌توانید با انجام یک تست ساده (که در بخش عیب‌یابی توضیح داده شده است)، از سلامت یا خرابی آن اطمینان حاصل کنید. این مرحله نیازمند دقت است تا به قطعات اطراف آسیبی وارد نشود.
ترموستات و واشر جدید را تهیه کنید
در این مرحله، باید یک ترموستات جدید و مناسب برای خودروی برلیانس خود تهیه کنید. مهم است که مشخصات ترموستات جدید، به ویژه دمای عملکرد آن، با ترموستات قدیمی مطابقت داشته باشد. این دما معمولاً به صورت یک عدد روی حلقه ترموستات حک شده است و نشان‌دهنده دمایی است که ترموستات در آن باز می‌شود.
انتخاب ترموستاتی با دمای عملکرد متفاوت می‌تواند به اختلال در سیستم خنک‌کننده و عملکرد موتور خودروی شما منجر شود. همچنین، تهیه یک واشر جدید و متناسب با محفظه ترموستات برای جلوگیری از هرگونه نشت مایع خنک‌کننده ضروری است. خرید این قطعات از مراکز معتبر، تضمین‌کننده اصالت و کیفیت آن‌ها خواهد بود.
باقی‌مانده‌ها را از محفظه پاک کنید
پیش از نصب ترموستات جدید، بسیار مهم است که باقی‌مانده‌های واشر قدیمی را به طور کامل از روی سطح محفظه ترموستات پاک کنید. برای این کار، می‌توانید از یک سوهان یا ابزار مشابه استفاده کرده و آن را با زاویه 45 درجه روی سطح بکشید.
توجه داشته باشید که محفظه ترموستات اغلب از جنس آلومینیوم ساخته شده و بسیار حساس است؛ بنابراین، از اعمال فشار بیش از حد خودداری کنید تا به آن آسیبی وارد نشود. پاکسازی کامل این ناحیه اطمینان می‌دهد که واشر و ترموستات جدید به درستی در جای خود قرار می‌گیرند و از هرگونه نشت مایع خنک‌کننده در آینده جلوگیری می‌شود.
ترموستات جدید را جایگذاری کنید
اکنون زمان آن رسیده که ترموستات جدید را با دقت در جایگاه خود قرار دهید. این مرحله نیازمند توجه کامل است تا ترموستات به درستی و همانند ترموستات قدیمی نصب شود. اطمینان حاصل کنید که ترموستات به صورت صحیح و محکم در محفظه خود قرار گرفته است.
نصب نادرست ترموستات می‌تواند منجر به مشکلات جدی در عملکرد سیستم خنک‌کننده و در نتیجه، موتور خودروی برلیانس شما شود. بنابراین، این گام را با دقت و حوصله کافی انجام دهید تا از جا افتادن صحیح قطعه اطمینان حاصل کنید و از هرگونه نقص در آینده جلوگیری شود.
محفظه و واشر را تنظیم کنید
واشر جدید را به دقت روی محفظه ترموستات قرار دهید تا کاملاً با یکدیگر هم‌راستا باشند. سپس، محفظه را روی ترموستات که پیشتر جایگذاری کرده‌اید، قرار دهید. در این مرحله، باید سوراخ‌های محفظه و واشر را نیز نسبت به یکدیگر تنظیم کنید.
دقت داشته باشید که هر سه قسمت (ترموستات، واشر و محفظه) باید به نحوی جایگذاری شوند که کاملاً هم‌راستا و منطبق بر یکدیگر باشند. این هم‌راستایی برای جلوگیری از نشتی و اطمینان از عملکرد صحیح ترموستات در سیستم خنک‌کننده خودروی برلیانس شما حیاتی است.
محفظه ترموستات و شیلنگ را به موتور وصل کنید
با استفاده از چسب مزدا (یا هر چسب آب‌بندی مناسب دیگر) و دو پیچی که پیشتر باز کرده بودید، ابتدا محفظه ترموستات و سپس شیلنگ را به موتور وصل کنید. پس از قرار دادن محفظه در موقعیت صحیح، پیچ‌های شیلنگ را در جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید و به آرامی سفت کنید.
در نهایت، خار و بست شیلنگ را نیز در جای خود نصب کنید تا موقعیت آن کاملاً تثبیت شود. مجدداً تأکید می‌شود که از اعمال فشار بیش از حد به محفظه ترموستات خودداری کنید؛ زیرا این محفظه حساس است و محکم کردن بیش از اندازه پیچ‌ها یا وارد آوردن فشار زیاد با دست می‌تواند به آن آسیب برساند و منجر به نشتی شود.
رادیاتور را پر و هواگیری کنید
پس از نصب کامل ترموستات و محفظه آن، نوبت به بازگرداندن مایع خنک‌کننده به رادیاتور و سپس هواگیری سیستم می‌رسد. از آنجا که در فرآیند تعویض ترموستات، مایع خنک‌کننده تخلیه و مجدداً پر می‌شود، وجود هوا در شبکه خنک‌کننده خودروی برلیانس شما اجتناب‌ناپذیر است و باید هواگیری انجام شود.
برای این کار، ابتدا پیچ آلنی موجود در ناحیه سرسیلندر را با آچار ستاره‌ای باز کنید. سپس درب رادیاتور و درپوش پلاستیکی کنار ترموستات را نیز باز کنید. مایع خنک‌کننده را از قسمت بالایی وارد رادیاتور کنید و این روند را تا زمانی ادامه دهید که سطح مایع به خط مشخص شده برسد. هنگامی که مایع به صورت یکنواخت از هر دو ناحیه (پیچ آلن و درپوش پلاستیکی) خارج شد، آن‌ها را مجدداً ببندید. پس از اطمینان از رسیدن سطح مایع به حد مطلوب، درب رادیاتور را نیز محکم ببندید.
مایع خنک‌کننده سمی است؛ بنابراین، این فرآیند را حتماً در محیطی باز و با تهویه مناسب انجام دهید تا از تنفس بخارات آن جلوگیری شود.
پس از اتمام این مراحل، خودرو را برای مدت کوتاهی روشن کنید تا مایع خنک‌کننده به طور کامل در شبکه به گردش درآید. سپس اجازه دهید موتور خنک شود و مجدداً فرآیند هواگیری را تکرار کنید. ممکن است پس از روشن شدن خودرو، سطح مایع در رادیاتور کاهش یابد که در این صورت باید رادیاتور را دوباره پر کنید.
عیب‌یابی ترموستات خودرو
اگر قصد دارید از سلامت ترموستات خودروی برلیانس خود اطمینان حاصل کنید، می‌توانید از یک روش نسبتاً سنتی و در عین حال مؤثر برای عیب‌یابی آن استفاده کنید. برای این کار، ترموستات را درون ظرفی حاوی آب قرار دهید و سپس ظرف را روی اجاق گاز بگذارید. استفاده از دماسنج در این فرآیند، دقت عیب‌یابی را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.
با افزایش دمای آب، زمانی که دما به عدد حک شده روی ترموستات (که نشان‌دهنده دمای باز شدن آن است) می‌رسد، فنر ترموستات باید به آرامی شروع به باز شدن کند. اگر در این شرایط، ترموستات هیچ واکنشی نشان ندهد و باز نشود، به این معنی است که عملکرد آن دچار مشکل شده و اصطلاحاً خراب است. این تست ساده می‌تواند به شما کمک کند تا پیش از نصب، از سلامت ترموستات اطمینان حاصل کنید.
سوالات متداول
ترموستات برلیانس دقیقاً در کدام قسمت موتور قرار دارد؟
ترموستات برلیانس معمولاً در محفظه‌ای به نام “محفظه ترموستات” قرار گرفته است. این محفظه اغلب در نزدیکی سرسیلندر موتور و در نقطه‌ای که شیلنگ بالایی رادیاتور به موتور متصل می‌شود، واقع شده است. موقعیت دقیق ممکن است بین مدل‌های مختلف برلیانس (مانند H330، H220 یا V5) کمی تفاوت داشته باشد، اما همیشه در مسیر سیستم خنک‌کننده موتور قرار دارد.
علائم خرابی ترموستات برلیانس چیست؟
خرابی ترموستات برلیانس می‌تواند با علائم متعددی همراه باشد. رایج‌ترین نشانه‌ها شامل افزایش بیش از حد دمای موتور (جوش آوردن)، دیر گرم شدن موتور در هوای سرد، نوسانات غیرعادی دمای آب در نشانگر داشبورد، یا حتی نشتی مایع خنک‌کننده از اطراف محفظه ترموستات است. این علائم نشان‌دهنده نیاز به بررسی و احتمالا تعویض ترموستات هستند.
آیا تعویض ترموستات برلیانس در خانه امکان پذیر است؟
بله، تعویض ترموستات برلیانس با داشتن ابزار مناسب و دانش فنی پایه، در خانه امکان‌پذیر است. این فرآیند شامل تخلیه جزئی مایع خنک‌کننده، جدا کردن محفظه ترموستات، جایگزینی قطعه و سپس هواگیری سیستم است. با این حال، رعایت دقیق نکات ایمنی و دستورالعمل‌ها برای جلوگیری از آسیب به خود یا خودرو ضروری است.
هر چند وقت یکبار باید ترموستات خودرو را تعویض کرد؟
عمر مفید ترموستات خودرو به عوامل مختلفی بستگی دارد، اما به طور کلی توصیه می‌شود که در هر 80,000 تا 100,000 کیلومتر یا هر 4 تا 5 سال یکبار، ترموستات را بررسی و در صورت لزوم تعویض کنید. با این حال، در صورت مشاهده هر یک از علائم خرابی، باید بدون در نظر گرفتن زمان‌بندی، نسبت به تعویض آن اقدام کرد تا از آسیب‌های جدی‌تر به موتور جلوگیری شود.
چه نوع ترموستاتی برای برلیانس مناسب است؟
برای خودروهای برلیانس، باید از ترموستاتی استفاده کرد که دقیقاً با مشخصات فنی و دمای عملکرد توصیه شده توسط سازنده (برلیانس) مطابقت داشته باشد. این دما معمولاً روی خود ترموستات قدیمی حک شده است. استفاده از ترموستات با دمای باز شدن نامناسب می‌تواند به سیستم خنک‌کننده و عملکرد کلی موتور آسیب برساند. توصیه می‌شود ترموستات را از فروشگاه‌های معتبر لوازم یدکی برلیانس تهیه کنید.