پشت پرده طرح صیانت چیست؟

مازنی با بیان اینکه اصل هشتاد و پنجی شدن طرح صیانت به بی‌اعتمادی دامن می‌زند، ادامه داد: کمیسیون مشترک یعنی نمایندگانی ازکمیسیون‌های مختلف جلسه می‌گذارند و هیچ خبری از جلسات و اظهارنظر‌ها و بحث‌ها منتشر نمی‌شود.به گزارش ایلنا، احمد مازنی، در خصوص طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی، اظهار کرد: پدیده اینترنت و پیامد‌های آن از جمله فضای مجازی امر جدیدی است و مطمئناً باید برای اینترنت و فضای مجازی مانند سایر کشورها، قوانین و مقرراتی وضع شود.

رییس کمیسیون فرهنگی مجلس دهم بیان کرد: در آینده‌ای بسیار نزدیک، جنگ سایبری جای خود را به جنگ هوایی، زمینی و دریایی خواهد داد لذا کشور‌ها به عنوان یک مسأله دفاعی و امنیتی باید با فضای مجازی برخورد کنند و همه کشور‌ها در این جهت برنامه دارند.

وی افزود: هم چنین استفاده از ظرفیت اینترنت برای آموزش، فرهنگ و فعالیت‌های اقتصادی از مجموعه مسائلی است که مستلزم قانونگذاری است؛ بنابراین این که برخی گمان می‌کنند که ما به دنبال ولنگاری هستیم و معتقدیم که این فضا نیازی به قانون ندارد، چنین نیست. تأکید می‌کنم که ما به قانون در این خصوص نیاز داریم. قوانینی همچون منع خرید فیلتر شکن برای ایفون و اندروید برای گروههای سنی خاص و مواردی از این قبیل.

مازنی گفت: اما مسأله این است که جامعه به نیت طراحان طرح صیانت اعتماد ندارد. جامعه به انگیزه اشخاصی که طرح صیانت را تهیه کرده‌اند، اعتماد ندارد. بسیاری از هنرمندان، دانشگاهیان و حوزویان به طراحان این طرح اعتماد ندارند. این بی اعتمادی ناشی از چیست؟ شاید این بی‌اعتمادی ناشی از این است که اشخاصی که به دنبال تصویب طرح صیانت هستند، هدفشان از طرح صیانت، کنترل مخالفان سیاسی و جناحی است.

یعنی در شرایطی که همه ابزار‌های ارتباطی و اطلاع‌رسانی کشور در اختیار یک جریان سیاسی است و از ۸۵ میلیون ایرانی تنها عده قلیلی از صدا و سیما استفاده می‌کنند و سایر گروه‌ها و جریان‌هایی که نظام را قبول دارند و امام و رهبری را نیز قبول دارند و فقط در حلقه تنگ بسته این جماعت قرار نمی‌گیرند، از فعالیت در رسانه ملی منع شده‌اند.

وی اضافه کرد: این اشخاص می‌بینند که ممکن است فضای مجازی تحت تاثیر یک «تکرار می‌کنم» آقای خاتمی قرار گیرد و گفت‌وگویی شکل بگیرد و بحث‌هایی مطرح شود. بخشی از بی‌اعتمادی مردم ناشی از این است که طراحان طرح صیانت در پی محدود کردن جناح‌های مخالف خود هستند یعنی این طرح برای حذف رقیب در نظر گرفته شده است.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب تأکید کرد: در چنین فضایی که بی‌اعتمادی وجود دارد، به جای اینکه این طرح را در صحن علنی مجلس بررسی کنند، در کمیسیون مشترک بررسی می‌کنند. یکی از افتخارات جمهوری اسلامی ایران این است که طبق قانون اساسی تمامی مذاکرات مجلس باید از رادیو به صورت زنده پخش شود؛ بنابراین از لحظه‌ای که رئیس مجلس زنگ آغاز را می‌زند تا اعلام ختم جلسه، تمامی صدا‌ها به صورت مشروح و بدون سانسور پخش می‌شود.

وی با بیان اینکه اصل هشتاد و پنجی شدن این طرح به بی‌اعتمادی دامن می‌زند، ادامه داد: کمیسیون مشترک یعنی نمایندگانی از کمیسیون‌های مختلف جلسه می‌گذارند و هیچ خبری از جلسات و اظهارنظر‌ها و بحث‌ها منتشر نمی‌شود.

مازنی تصریح کرد: نکته بعدی این است که در این طرح، نمایندگان مدیریتی برای فضای سایبری تعریف کردند و این مدیریت را به سمت ستاد کل نیرو‌های مسلح بردند که این موضوع همیشه مورد انتقاد بود؛ در حالی که بخشی از این فضا به نیرو‌های مسلح مربوط می‌شود نه تمامی آن.

وی افزود: اینترنت، فضای مجازی و فضای سایبری ابزاری است که سیاسیون، هنرمندان، فرهنگیان و دانشمندان با آن کار دارند و کسب و کار مردم با آن گره خورده است؛ بنابراین فضای مجازی صرفاً یک امر نظامی نیست که مدیریت آن را در اختیار یک مجموعه نظامی قرار دهید؛ بنابراین نظامی کردن مدیریت فضای سایبری به افزایش بی اعتمادی دامن می‌زند.

این نماینده سابق مجلس اظهار کرد: نمایندگان اصرار دارند که یک سری پلتفرم داخلی تهیه کنند و از مردم بخواهند که از آن‌ها استفاده کنند. ضمن این که بخشی از شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده است این در حالی است که همه مقامات کشور از شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده استفاده می‌کنند. به نظر من این مسأله باید در یک رقابت سالم و منطقی شکل بگیرد. این روند جز اینکه یک ابزار بی‌کیفیت در اختیار مردم قرار دهد، فایده دیگری ندارد بنابراین این اعمال محدودیت‌ها، جواب نمی‌دهد.

وی اضافه کرد: به تجربه ویدیو در صدر انقلاب و تجربه ممنوعیت استفاده از ماهواره باید بازگردیم. امروز امکان کنترل وجود ندارد، حتی اگر دیش‌های ماهواره برداشته شود، مردم از طرق دیگر می‌توانند از اخبار مطلع شوند.

مازنی خاطرنشان کرد: ما معتقدیم که هنوز هم دیر نشده و آن چه که تحت عنوان طرح صیانت از حقوق پرستو بیرانوند : با این که گفته می‌شود ، طرح صیانت به شورای عالی فضای مجازی فرستاده شده اما هنوز سایه هدف محوری طراحان آن، یعنی مسدوسازی و فیلترینگ بر سر اینترنت ایران برای باقی است. صیانت ، معدود صداهای منتقدی در مجلس داشت و سرانجام نیز فشار رسانه‌ای و واکنش مردم، مانع تصویب صیانت شد و طراحان و حامیان سمج آن را عقب راند.

غلامرضا نوری قزلجه ، عضو کمیسیون مشترک و از جدی ترین و موثرترین نمایندگان مخالف طرح است که با اطلاع رسانی های بهنگام آنچه در پستوی کمیسیون می گذشت و هشدارهای رسانه ای ، چندین بار مسیر طرح را تغییر داد.

او در گفت و گو با ، ضمن مرور آنچه از ابتدا تا انتها در کمیسیون مشترک صیانت گذشت ، از پشت پرده ها می گوید و تاکید دارد ، طرح صیانت، بیرون از مجلس کلید خورده و جبهه پایداری بازوی اجرایی طراحان آن در مجلس بوده ، طرحی که به بهای تهدید و تحدید آزادی مردم و قربانی کردن میلیون ها اشتغال مجازی ، اهدافی مانند تامین منافع فروشندگان «وی‌پی‌ان» را تعقیب می کرد.

طرح صیانت از یک زمانی رسانه‌ای شد اما پیش از آن طرح از کجا شروع شد؟

اواخر سال ۹۹ بود که در کارتابل‌ها و برنامه‌های مجلس طرحی را در رابطه با فضای مجازی دیدم، بحثی در کمیسیون صنایع بود و یک بحث هم در کمیسیون فرهنگی که مرتبط با فضای مجازی و در حال مطرح شدن بود، از کمیسیون‌ها و دبیران کمیسیون‌ها پیگیری کردم ، گفتند این طرح در حال ادغام و تجمیع است و احتمالا کمیسیون مشترکی باشد .

بعد از چند هفته شنیدم که این طرح در کمیسیون فرهنگی در حال بررسی است. مراجعه کردم که طرح را ببینم و نظراتی بدهم ولی با یک چیز عجیب رو به رو شدم، آنها به من گفتند که این محرمانه است و قرار است به کسی داده نشود، گفتم ما چنین صیغه‌ای نداشتیم که در مجلس از نماینده طرحی محرمانه بررسی شود.

خلاصه به آن نماینده‌ای که پیگیر موضوع بود ، مراجعه کردم و خواستار متن طرح شدم اما گفتند خواهش می‌کنم این را از من نخواهید و بگذارید که چند وقت بگذرد، گفتم چند وقت؟ تا کی؟ چرا؟ گفتند تا انتخابات ریاست جمهوری بگذرد.

چرا می‌خواستند تا انتخابات ریاست جمهوری آن را متوقف کنند؟

می‌دانستند آشی که می‌پزند ، مردم پس می زنند و تاثیر منفی انتخاباتی دارد و مشارکت مردم را کاهش می دهد ، بنابراین، اصرار داشتند ، بماند برای بعد از انتخابات ، همین نکته مرا حساس‌تر کرد. انتخابات گذشت و بالاخره این گزارش را به صحن آوردند، وقتی در صحن بارگذاری شد، ۳۴ ماده بود و یکسری ایرادات و اشکالات اساسی داشت و دارد که از هدف گذاری فیلترینگ و محدودسازی حکایت داشت.

هفته بعد، یکی دو ماده ، جا به جا شد و تعداد ماده ها هم به ۲۰ ماده کاهش یافت. این در حالی است که معمولا ، وقتی گزارشی در کارتابل قرار می‌گیرد تا در صحن مطرح شود، دیگر، تغییر پیدا نمی‌کند اما طرح صیانت ، دو یا سه بار دچار تغییرات شد و البته، شاکله اصلی طرح را دست نزدند فقط با کلمات بازی می‌کردند.

چه قسمت‌هایی از طرح را تغییر دادند؟

یکسری بحث‌های اقتصادی و مالی آن بود که یک مقدار به حوزه رمز ارزها و مسائل اقتصادی ورود پیدا می‌کرد را از طرح خارج کردند. بحث اساسی ، این بود که بخشی از وظایف وزارت ارتباطات را از این وزارتخانه ، سلب و به شورای عالی فضای مجازی واگذار می کرد. نکته اساسی دیگر ، این بود که به سمت محدود کردن دسترسی‌ها ،خصوصا پلتفرم‌های خارجی می رفت.

مواد و جملات طوری طراحی می‌شد که نهایتا به بسته شدن پلتفرم‌های خارجی منجر می‌شد، شاید جملات این را به ظاهر بیان نمی‌کرد ولی مسیری که برای آن تعیین می‌شد همین هدف را تعقیب می‌کرد، در طرح‌های اولیه مسدودسازی دقیقا به اسم بود و آرام آرام برای اینکه فضا تلطیف شود و ظاهر درست شود گفتند مدیریت پهنای باند، مدیریت دسترسی‌ها، تعرفه گذاری برای دسترسی به پلتفرم‌های داخلی و خارجی و هزینه‌هایش و … همه اینها در نهایت به محدود و مسدود کردن شبکه های اجتماعی خارجی منجر می‌شد.