یادگیری زبان برای کودکان
در کشورهایی که انگلیسی زبان اول نیست، والدین با توجه به اهمیت این زبان در حوزههای تحصیلی و شغلی، مایل هستند فرایند یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان خود را هر چه زودتر شروع کنند. طراحی لباس پلیس برای بچهها باید از نظر انعطاف پذیری و حرکت آسان برای سربازان ارتش مطلوب باشد . آنها میدانند که یادگیری زبان انگلیسی در سنین پایین، مزایای زیادی دارد و سادهتر هم هست، اما نمیدانند که باید از کجا و چگونه شروع کنند. آیا باید به سراغ بروند یا کلاسهای عمومی مناسبتر هستند؟ آیا لازم است خودشان هم در این فرایند در کنار فرزندانشان باشند؟
شیوههای یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان و بزرگسالان با یکدیگر متفاوت است، اما مهمترین عامل در یادگیری زبان برای بچهها، علاقه و تشویق والدینشان است. وقتی معلمها و والدین در فرایند آموزش زبان انگلیسی با هم همکاری کنند، کودکان شانس بیشتری برای یادگیری زبان انگلیسی یا هر زبان دیگری خواهند داشت. اما وظایف هر کدام از آنها چیست و چه کارهایی باید انجام دهند؟ در این مقاله قرار است تکنیکهای یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان در کلاس درس و همچنین در خانه و به کمک والدین را معرفی کنیم. شاید بعضیها فکر کنند که بیشتر بچهها به هر حال در مدرسه زبان انگلیسی را یاد خواهند گرفت.
به یاد دارید که ما چطور به زبان مادریمان تسلط پیدا کردیم؟ بله، درست است. از کودکی در محیطی قرار داریم که از آن زبان استفاده و به آن زبان صحبت میکنند و ما هم ناخودآگاه و بدون اطلاع از قوانین واژگانی یا دستوری پیچیده، این زبان را خیلی خوب یاد میگیریم و به آن حرف میزنیم. زبان انگلیسی را هم بهتر است به همین شیوه و از کودکی به بچهها آموزش داد تا بتوانند با تمرین کافی و بهصورت ناخودآگاه و ساده، آن را یاد بگیرند. بیشتر کودکان زبان انگلیسی را در مدرسه و در محیطی رسمی، بین سنین ۱۰ تا ۱۴ سالگی میآموزند و گرفتن نمرههای خوب، معمولاً تنها محرک آنها برای یادگیری این زبان است.
تکالیف زیاد و سخت، تستها و امتحانهای مختلف و درواقع وابسته بودن بیش از اندازه به نتایج بهجای توجه به فرایند و کیفیت، کودکان را نسبت به یادگیری زبان بیعلاقه میکند. کلاسهای درس در اغلب مواقع محدود به یک یا دو سبک یادگیری هستند. واضح است که همۀ کودکان نمیتوانند با این روشهای محدود زبان یاد بگیرند و خواه ناخواه از زبان زده شده و هیچ بهرهای هم از آن نخواهند برد . وقتی بچهها قبل از مدرسه زبان انگلیسی را ازطریق بازی، موسیقی، تماشای فیلم و سریال و در محیطی صمیمی، بدون فشار و استرس یاد گرفته باشند، به این زبان علاقهمند شده و کنجکاو میشوند که هر چه بیشتر دربارۀ زبان انگلیسی یاد بگیرند.
اینجاست که اهمیت شروع زودهنگام یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان پیش از سالهای مدرسه مشخص میشود .کودکانی که زبان دوم میدانند، در مقایسه با بچههایی که فقط به زبان مادریشان صحبت میکنند، دامنۀ توجه طولانیتری دارند و در زمان یادگیری، حواسشان بهسادگی پرت نمیشود. این کودکان همچنین بهواسطۀ زبان دوم، با افراد و فرهنگهای بیشتری آشنا شده و دید وسیعتری به دنیا و محیط پیرامون خواهند داشت. داشتن چنین مهارتهایی هم در زمان مدرسه و هم در طول زندگی آینده، بسیار به آنها کمک کرده و پیشرفتهای تحصیلی و شغلی زیادی در اختیارشان قرار خواهد داد.
اغلب کارشناسان آموزش زبان معتقدند که فرایند یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان هر چه زودتر شروع شود، بهتر و مؤثرتر خواهد بود. براساس نتایج مطالعاتی در دانشگاه واشنگتن، نوزادان در مقایسه با بزرگسالان میتوانند تمایز بیشتری بین صداهای مختلف قائل شوند. بنابراین در صورتی که از همان زمان علاوه بر زبان مادری، در معرض یک زبان دیگر هم قرار بگیرند، احتمالاً میتوانند در سالهای آینده درست مانند یک فرد بومی و نیتیو، به آن زبان هم صحبت کنند. بهطور کلی، قدرت یادگیری کودکان در سنین پایینتر خیلی زیاد است و اطلاعات را بهآسانی جذب کرده و درک میکنند.
بچهها در سنین قبل از مدرسه، کنجکاوتر هستند و انگیزۀ زیادی برای یاد گرفتن چیزهای جدید بیشتری دارند. این انگیزه وقتی با تمرین و تکرار مداوم مهارتهای زبانی ترکیب شود، آنها میتوانند بهسرعت زبان انگلیسی را به کمک موسیقی، داستان، برنامههای رادیویی و تلویزیونی، اپلیکیشنها، پادکستها و و… یاد بگیرند و از فرایند آن هم لذت ببرند. لباس پلیس نیروی انتظامی میبایست برای مخاطرات مختلفی از جمله مهمات، آتش، و شرایط جوی متنوع، حفاظت فراهم کند . میتوانند با چند تکنیک ساده، کلاسهای درس را برای زبانآموزان کم سن و سال خود جذب و دوستداشتنی کنند. تعدادی از این ترفندها عبارتند از: تفریح و سرگرمی در هر حالت و موقعیتی برای بچهها مهم است؛ چه در زمان بازی و چه در کلاس درس و موقع یادگیری.
اما معلمها چطور میتوانند کلاسی سرگرم کننده و شاد به همراه آموزش نکات مهم زبان انگلیسی داشته باشند؟ اگر شما هم معلم هستید، میتوانید از این تکنیکها برای داشتن یک کلاس فوقالعاده ایده بگیرید: بازیها راهی عالی برای سرگرم کردن کودکان و جلب توجه آنها به مسائل آموزشی هستند. وقتی بچهها بازی میکنند، علاوه بر داشتن یک رقابت سالم با یکدیگر، بعد از برنده شدن، حس خوب موفقیت را هم تجربه خواهند کرد. برای این کار کافی است اسم یک کلمه را روی یک کارت مقوایی بنویسید و تصویر معنی آن یا معانی متضاد آن را روی کارتهای مختلف بنویسید. در مرحلۀ بعد همۀ کارتها را روی میز بگذارید و از آنها بخواهید که تصاویر مربوط به آن کلمه را پیدا کنند.
هر کدام از بچهها که زودتر بتوانند این کار را انجام دهند، برنده خواهند شد. انجام هر روزۀ چند کار مشخص و تکراری برای بچهها خستهکننده است و آنها را نسبت به یادگیری بیعلاقه میکند. پس بهتر است در برنامههای کلاسیتان خلاق باشید و هر روز چند کار جدید انجام دهید. این خلاقیت فقط منحصر به شیوههای آموزش نمیشود. حتی ایجاد تغییراتی مثل جابجا کردن میز و صندلیهای کلاس، نصب تابلوهای مختلف، برنامههای فوق برنامه مثل جلسات داستانخوانی و… هم میتوانند بسیار کمککننده باشند. در این زمینه میتوانید از خود بچهها هم کمک بگیرید. کودکان معمولاً ایدههای خلاقانهای برای خوشگذرانیهای بیشتر و مفرح دارند.
در این مسیر کتابهای مصور و تصویری هم میتوانند بسیار کمک کننده باشند؛ چون در هر صفحه علاوه بر متن، تصاویری هم برای ارتقای درک و میزان یادگیری و فهم کودکان گنجانده شده است. زبان این کتابها معمولاً بسیار ساده و آهنگین است و جملههای کوتاهی دارد. بنابراین هم دایرۀ واژگان کودکان را ارتقا میدهند و هم بهگونهای نوشته شدهاند که کودکان را تشویق به پرسیدن سؤال دربارۀ روند داستان و شخصیتها کنند. همۀ این تعاملها در نهایت منجر به افزایش کیفیت یادگیری در آنها خواهد شد. اگر خودتان نمیتوانید به دلایلی هر شب برای بچهها داستان یا شعر بخوانید، میتوانید از کتابهای صوتی هم کمک بگیرید.
ارتباط مستقیمی بین یادگیری یک زبان و قرار گرفتن در معرض آن وجود دارد. اولین چیزی که با شنیدن عبارت یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان به ذهنمان میرسد، شرکت در کلاسهای آموزشی و فوق برنامه است. حضور در این کلاسها بسیار مؤثر و کمککننده است، اما مهمتر از کتابهای درسی و یاد گرفتن گرامر زبان و کلمات، قرار گرفتن در معرض صداها و ریتمهای یک زبان جدید در سالهای اولیۀ زندگی است. کودکان زبان اول خود را هم صرفاً با گوش کردن و حضور در محیط یاد میگیرند. آنها بهمحض شنیدن یک کلمه تکرارش نمیکنند، اما در حال جمعآوری اطلاعات زبانی از محیطشان هستند و هر بار کلمهای را از زبان افراد مختلف و با لحنهای گوناگون میشوند و به مرور یاد میگیرند که خودشان هم به زبان مادریشان صحبت کنند.
از همین شیوۀ یادگیری، میتوان برای آموزش زبان دوم به آنها هم استفاده کرد. گوش دادن به رادیو، پادکستها و کتابهای صوتی سطحبندی شده یا ، به کودک کمک میکند که جملات و کلمات زبان انگلیسی را در موقعیتهای گوناگون و از زبان افراد مختلف با لهجههای متفاوت بشنود و در معرض زبان باشد. این روزها تقریباً تمامی کودکان از فناوریهایی مثل لپ تاپ، تبلت و گوشی موبایل استفاده میکنند. شما میتوانید از این فرصت استفاده کرده و با نصب چند اپلیکیشن آموزش زبان انگلیسی، روزانه چند دقیقه را همراه یکدیگر صرف یادگیری زبان کنید. ما در مقالۀ بهترین اپلیکیشنهای آموزشی در این زمینه را بهطور کامل معرفی کردهایم.
بچهها به انجام دادن کارهای هنری مثل درست کردن کاردستی، کشیدن نقاشی و یا حتی آشپزی علاقۀ زیادی دارند. شما میتوانید از آنها بخواهید یک کاردستی درست کنند یا یک نقاشی بکشند و دربارۀ کارشان به زبان فارسی توضیحاتی به شما بدهند. در ادامه بهتر است سؤالات کوتاهی دربارۀ توضیحاتشان به زبان انگلیسی از آنها بپرسید. سؤالاتی مثل: همچنین میتوانید غذای مورد علاقۀ کودکتان را به همراه خودش درست کنید و همزمان با آماده کردن وسایل مورد نیاز، نام هر کدام از مواد را به انگلیسی به او بگویید تا تکرار کند. یکی از راههای علاقهمند کردن کودکان به یادگیری زبان انگلیسی، استفاده از موضوعات مورد علاقۀ آنها در فرایند آموزش است.
اگر فرزند شما کتاب خواندن را دوست دارد، بهتر است هر روز به همراه او چند صفحه کتاب انگلیسی بخوانید. در صورتی که علاقهمند به هنر و کارهای هنری هستند، میتوانید دربارۀ چند هنرمند محبوب و آثار آنها تحقیق کرده و با هم در این زمینه صحبت و آثار هنری آنها را تماشا و تحلیل کنید. برخی از لباس خلبانی دارای قابلیتهای خاص مانند مقاومت در برابر شرایط جوی و امکانات تهویه هوایی هستند . یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان مستلزم صبر و حوصله و تکرار و تمرینهای بسیار است. بنابراین اگر فرزندتان در فرایند آموزش مرتکب اشتباهاتی شد یا بلافاصله را شروع نکرد، نگران نشوید.
سخن پایانی
در این مقاله به اهمیت یادگیری زبان انگلیسی برای کودکان از سنین پایین و کارهایی که توصیه میشود معلمها و والدین برای لذتبخش کردن فرایند این یادگیری انجام دهند پرداختیم. توجه داشته باشید که اجرای تمام تکنیکهای اشاره شده در این مقاله برای یادگیری زبان ضروری نیست. کافی است یک یا چند روش را که میدانید کودکتان دوست خواهد داشت انتخاب کنید و به آرامی در این مسیر لذتبخش پابهپای او پیش بروید. تولید جملات به یک زبان جدید معمولاً کاری زمانبر است و بعد از یک دورۀ نسبتاً طولانی حضور در محیط، گوش دادن و فکر کردن به آن زبان اتفاق میافتد. بنابراین بهتر است به بهانههای مختلف فرزندتان را تشویق کرده، به او روحیه بدهید و بگویید که کارش در یاد گرفتن زبان عالی است.