معایب قالب تونلی فرم چیست؟

قالب تونلی فرم چیست؟

قالب تونل فرم یکی از سیستم های مرسوم در پروژه‌های بزرگ و انبوه سازی های مسکن می باشد عمده استفاده قالب تونلی فرم  در ایران در پروژه  مسکن مهر مشاهده می شود، سیستم یک سیستم یکپارچه بتن ریزی می باشد که این امکان را به پیمانکار می دهد تا بتواند در یک مرحله بتن  ریزی انجام دهد . سیستم قالب تونلی فرم  تشکیل شده است از قالب بندی یکپارچه دیوارها و سقف ها .

قالب تونلی فرم بیشتر در سیستم قالب تونلی در اکثر پروژه بتنی بسیار کاربرد دارد، در سیستم قالب تونلی فرم دیوار ها و سقف ها در یک مرحله قابل اجرا خواهد بود که در نتیجه سازه ای یکپارچه و منظم ایجاد خواهد شد، میتوان گفت  بالا بردن سرعت ، کیفیت نمای بتن و صنعتی سازی مسکن در استفاده از سیستم قالب بندی سنتی به صنعتی بسیار تاثیر گذار بوده اند.

از ورود تکنولوژی نوین ساخت مسکن انبوه با روش  حدودا نزدیک به چهل سال است که گذشته و چندین سال است که لزوم ساخت مسکن به تعداد متناسب با متقاضیان رو به رشد کشور در دستور کار متولیان امر قرار گرفته و گروه تولیدی ، صنعتی ، بازرگانی پارسیان قالب با توجه به امکانات سخت افزاری و نرم افزاری موجود به طراحی  و تولید سیستم قالب تونلی فرم مبادرت ورزیده است.

قالب تونلی فرم اجرای قالب بندی سقف و دیوار به صورت سلولی و هم زمان قابل اجرا خواهد بود که به نام تونلی مرسوم می باشد. به طور کلی می توان گفت قالب تونلی فرم به نوعی قالب فلزی به شکل تونل می باشد و سیستم قالب تونلی فرم ( قالب تونل فرم ) از مجموعه ای قالب تشکیل شده است که پیمانکاران می توانند بتن ریزی دیوارها و سقف های یک ساختمان را در یه سیکل یک روزه اجرا کنند.

استفاده از این سیستم قالب تونلی فرم جهت ساخت ابنیه بتنی بیشترین بازه را در اجرای انواع ساختمان ها پوشش میدهد اعم از اجرای انبوه سازی مسکن، اجرای مدارس، هتل و بیمارستان ، زندان و به طور معمول هر ساختمانی که در طراحی آن از روش ساختمان های سلولی استفاده شده است. اخیراً استفاده از روش قالب تونلی در ساختمان سازی کشور ایران به دلیل کیفیت بالای بتن تولید شده، سرعت بالا و کاستن هزینه های تولید از جایگاه ویژه برخوردار می باشد.

قالب تونلی فرم

قالبها بتن ریزی می شوند و پس از خشک شدن بتن قالب ها به راحتی به صورت افقی از بتن خارج شده و توسط جرثقیل به طبقات بالایی منتقل می‌گردد . انجام این روش قالب بندی که در کشور ترکیه نیز بسیار مرسوم است کاربردهای فراوانی دارد که یکی از مهمترین آنها سرعت اجرای پروژه میباشد و از دیگر مزایای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :

• کاهش زمان اجرای پروژه
• بتن ریزی با سطح بسیار صاف و صیقلی
• صرفه جویی بالا در هزینه تمام شده پروژه
• ایجاد ابعاد دقیق در مقاطع مختلف
• حذف عملیات اضافه نازک کاری و …

همان طور که پیش تر گفته شد امروزه زمان بندی در ساخت و سازه های فلزی اهمیت بیشتری دارد از این رو گرایش به سازه فلزی پیش ساخته بیشتر شده است. ساخت انواع سازه های فلزی و ساخت اسکلت فلزی جوشی و پیچ و مهره ای ساختمان وصنعتی بخشی از توانمندی تولید گروه تولیدی، صنعتی است.

همواره کاهش زمان و هزینه اجرا اساس مدیریت پروژه ساختمانی میباشد و سیستم مدرن قالب تونل فرم هزینه های اجرا را تا 15 درصد و زمان اجرای ابنیه را تا 25 درصد کاهش داده است. قابل اهمیت است که بدانید در حین اجرای سیستم قالب تونل فرم، یک سازه تونل که با بتنی که فضای خالی میان قالب های فلزی را پر میکند تشکیل خواهد شد که این سازه یک سازه یکپارچه میباشد.

در این روش، جهت قالب بندی یکپارچه دیوار و سقف بتنی هر طبقه استفاده خواهد شد، نکته قالب اهمیت این است که اسکلت بتنی  ساختمان فقط شامل دیوار های بتنی برشی و سقف های دال بتنی می باشد و فاقد هر گونه اعضای سازه ای معمول نظیر تیر و ستون خواهد بود، در این سیستم پس از یک طی یک روز بتن ریزی با گذشت ۲ روز امکان قالب برداری و انتقال به طبقه بالاتر وجود خواهد داشت و اسکلت یک طبقه به طور کامل به دست می آید.

بررسی و مقایسه قالب تونلی با سیستم‌های سنتی

از آنجا که سیستم بر اساس ایجاد صندوقچه‌های مقاوم بتنی شکل گرفته است، میزان مصرف بتن و میلگرد مهمترین عامل در برآورد هزینه اجرای این روش است. اما علاوره بر هرچزینه مصالح مصرفی، عملیات اجرایی نیز دارای اهمیت و تاثیر بسزایی در هزینه‌های این روش می‌باشد. مهمترین نکته که در این زمینه قابل ذکر است، امکان استفاده مجدد قالب‌ها و قطعات در یک دوره زمانی ۲۴ ساعته است بدین شکل که ۲۴ ساعت پس از بتن ریزی قالب باز شده و تنها پایه‌های اطمینان در زیر سقف باقی می‌ماند و بنابر این هر روز عملیات قالب بندی و آرماتور بندی و بتن ریزی بدون وقفه انجام می‌شود.

این خصوصیت در بین اکثر سیستم‌های قالب بندی منحصر به فرد است. این مزیت منجر به کاهش تعداد قالب‌های مورد نیاز در پروژه، بدون افزایش مدت زمان اجرای آن یعنی کاهش هزینه‌ها خواهد شد. نکته دیگر که در زمینهٔ این قالب‌ها قابل ذکر است، سبکی آنها نسبت به قالب‌های متداول است. امروزه با استفاده از قالب‌های تونلی که خود دارای خیز منفی هستند چند ساعت در چرخهٔ عملیات قالب بندی از جهت عدم نیاز به عملیات خیز دادن به قالب سقف صرفه جویی می‌شود. در ضمن در قالب بندی به کمک این سیستم، تعداد پیچ و مهره‌ها بسیار کمتر خواهد بود.

این امر هزینه نسب قطعات و نیروی انسانی مورد نیاز آن را به نحوه مؤثری کاهش می‌دهد. به دلیل یکپارچگی سیستم، مشکلات ناشی از ضعف مصالح به کار رفته، مانند ترک‌های بتن پس از گرفتن و سخت شدن، ترک‌های حرارتی و یا نشست پی کاهش می‌یابد که خود باعث افزایش کیفیت سیستم می‌گردد.

لازم به ذکر است بتن ریزی سیستم قالب تونلی نیز باید به گونه‌ای صورت گیرد که در محل اتصال دیوار به سقف، درزهای سرد ایجاد نشود؛ بدین ترتیب که پس از اتمام بتن ریزی دیوار، در لایه نهایی آن ویبره مجدد ایجاد شود و یک فرصت کوتاهی داده شود تا بتن دیوار، نشست خود را انجام دهد ولی به گیرش اولیه نرسد، سپس بتن ریزی دال اجرا می‌گردد. در این صورت احتمال ترک خوردگی دال و دیوار و تمرکز تنش به حداقل می‌رسد.

ملاحظه می‌شود که در صورت رعایت برخی نکات اجرایی ساده، سازه‌ای با کیفیت حاصل می‌گردد که به دلیل عدم ایجاد اتصال سرد مقاومت بهتری در برابر زلزله دارد. همچنین سازه قالب تونلی در مقابل آتش‌سوزی عملکرد مناسب تری نسبت به سازه‌های فولادی دارد. بدون تردید یکی از مزایای مهم این سیستم، سرعت اجرایی زیاد و قابلیت بالای برنامه ریزی در این شیوه از اجرا است. این امر سبب کاهش ریسک مالی عملیات، کوتاه شدن زمان اجرا و بازگشت سریع تر سرمایه خواهد شد.

با توجه به پیش ساخته بودن قطعات در این سیستم، میزان نیاز به نیروی انسانی ساده، کاهش می‌یابد. در نتیجه میزان نیاز به نظارت کارگاهی نیز کاهش قابل ملاحظه‌ای خواهد داشت. همچنین می‌توان با بهکار بردن تعداد بشتر قطعات، سرعت عملیات را حتی به ۲ یا ۳ برابر افزایش داد. در این سیستم می‌توان از هر قالب ۲۰۰ مرتبه در کارگاه استفاده کرد و تنها یکبار هزینه حمل و نقل پرداخت نمود. در صورتی که اگر از سیستم‌های پیش ساخته استفاده شود، هزینه حمل قطعات به ده‌ها برابر افزایش خواهد یافت، در عین حال که در این سیستم اکثر قطعات مورد استفاده حجم و وزن زیادی ندارند.

اجزای قالب‌های تونلی

• پانل افقی
• پانل عمودی
• دستک مایل
• قطعهٔ نگهدارندهٔ مثلثی شکل
• چرخها
• جکها
• پانل پشتی
• لبه‌های خاتمهٔ بتن ریزی
• قالب رامکا
• قالب تعبیهٔ بازشو

قالبهای تونلی با رعایت نکات نگهداری تا ۵۰۰ و حتی ۱۰۰۰ بار قابل استفاده می‌باشند.

انواع قالب‌های مورد استفاده

در این سیستم، پنج گروه قالب وجود دارد:

• قالب‌های شالوده.
• قالب‌های مجموعه دیوارهای داخلی و خارجی.
• قالب‌های سقف‌ها.
• قالب‌های راه پله‌ها.
• قالب‌ها یا پیش قالب‌های درها و پنجره‌های کارگذاشته شده در دیوارها، قبل ازبتن ریزی آنها.

در این سیستم دیوارها و سقفهای بتن مسلح به طور همزمان آرماتور بندی، قالب بندی و بتن ریزی می‌شوند.

روشهای اجرا

۱-روش میز پرنده

در این روش قالبهای بزرگی به صورت میز، با پایه‌های مستقر روی چرخ یا غلتک کل سقف یک فضارا می‌پوشانند و روی آنها آرماتوربندی سقف انجام و سپس بتن ریزی می‌شود. بعضی از این روشها شباهت زیادی به روش تونلی متعارف دارند و امکان بتن ریزی هم زمان دیوار و سقف در آن می‌باشد. در این روش دیوارهای نمای اصلی پس از اجرای دیوارهای سازه‌ای و سقف، با مصالح گوناگونی قابل اجراست.

۲-روش تونلی با سقف قالب سرخود نیمه پیش ساخته

در این روش پیش دال خرپایی یا ساده یا دال‌های نواری بتنی بر روی لبه‌های دیوارهای جانبی فضاها قرار می‌گیرد. در صورت استفاده از پیش دال، پیش از بتن ریزی، آرماتورهای فوقانی پیش دال جاگذاری می‌شود و اتصال میلگردهای سقف و دیوار نیز در همین مرحله انجام می‌شود. سپس بتن ریزی قسمت فوقانی پیش دال و محل‌های اتصال پیش دال یا دال پیش ساخته با سقف انجام می‌شود.

در این روش اجرا، دیوارهای خارجی معمولاً هم زمان با سایر دیوارها قالب‌بندی و بتن‌ریزی می‌شوند. دیوارهای نما نیز معمولاً بتنی و با اجرای درجا هستند. این امر باعث می‌شود امکان خروج قطعات قالب از ساختمان با پیچیدگی بیشتری انجام شود. کوچک بودن قطعات هم به همین دلیل است، و امکان خروج قطعات از محل درها و پنجره‌ها را فراهم می‌سازد.

مراحل اجرا

    عملیات خاکی و آماده سازی بستر.

    قالب بندی و بتن ریزی پی.

    قالب بندی و بتن ریزی دیوار.

    قالب بندی و بتن ریزی سقف

الزامات طراحی معماری و سازه

در سیستم قاب بتنی پیوسته با توجه به مدولار بودن قالب‌ها، بهترین اندازه‌ها در پلان از نظر معماری، نزدیک ترین آنها به ابعاد قالب هاست. طراحی معماری در این روش، به دلیل محدودیت دهانه قالب‌ها باید با ابعاد قالب سازگار و منطبق باشد. آیین نامه‌ها و تجربه ساخت نشان می دهدکه هماهنگی معماری با الزامات سازه‌ای در این روش منجر به سهولت اجرا و در نتیجه کاهش زمان خواهد شد. در صورت بهره گیری از این سیستم، بهتر است برای نما از بتن نمایان، با طرح‌های مختلف استفاده شود. این امر باعث می‌شود هزینه‌های مربوط به نما به حداقل برسد.

در ساختمان‌های حداکثر ۴ طبقه، طراحی پلان‌ها به نحوی باشد که قابن‌ها از یک طرف و عمود بر جهت استقرار ساختمان‌ها خارج شوند و در ساختمان‌های بیش از ۴ طبقه توصیه می‌شود پلان‌ها به گونه‌ای باشند که تعداد دیوارهای برشی در دو جهت عمود بر هم تقریباً یکسان باشند. اندازه دهانه تونل‌ها، به منظور کنترل تنش‌ها در سقف و نیز زیاد نشدن ضخامت دال بتنی سقف، بین ۳ تا ۵/۵ متر توصیه می‌شود. عمق تونل‌ها نیز حداکثر ۶ متر توصیه می‌شود.

محل استقرار تجهیزات بهداشتی روی دیوارهای سازه‌ای پیش بینی می‌شود. داکت‌های تاسیساتی به صورت متمرکز و قابل دسترس در نظر گرفته شود و سرویس‌ها در اطراف آن‌ها مستقر شوند. به دلیل امکان پیش ساخته شدن پله‌های بتنی، بهتر است از پله‌های دو طرفه رفت و برگشت برای ارتباط عمودی در ساختمان استفاده شود. بهتر است از ایجاد اختلاف سطح در طبقات ساختمان اجتناب شود.

دیوارهای باربر، دارای شکل پذیری کمتری نسبت به قاب‌های خمشی هستند. هنگامی که دیوارها همزمان تحت بارگذاری ثقلی زیاد و نیروهای ناشی از زلزله قرار می‌گیرند، خطر فروریختن آنها وجود دارد. در آیین نامه‌ها تنش یا مقاومت نهایی در برابر نیروی زلزله ۳۳ درصدافزایش داده می‌شود. یکی از مهمترین مزیت‌های سیستم‌های یکپارچه، پیوسته بودن عملیات بتن ریزی است. این امر باعث عدم شکل گیری درز سرد شده و در نتیجه پیوستگی سیستم سازه را افزایش می‌دهد.

دو روش اصلی اجرای این نوع سازه

الف- سیستم نیمه تونلی: اجرای دیوار با قالب فلزی بالارونده و اجرای با میز پرنده.

ب- سیستم تونلی کامل: اجرای دیوار و سقف به صورت همزمان، به کمک قالب تونلی.

نمونه‌های موردی در ایران

• شهرک اکباتان
• پروژه واوان
• پروژه سپه شهر
• پروژه سپهر پردیس
• پروژه چناران و نارون (شمالی) پردیس

برگرفته شده از:

youtube

قالب گستر سپنتا